Περιγραφή Σιτηρεσίου - Γευμάτων
Το Μεγάλο Σάββατο κάθε οικοδέσποινα ετοιμάζει τα κόκκινα αβγά, τις αβκωτές [αβγά τυλιγμένα με ζύμη και σησάμι], τα κουλλούρια, τις φλαούνες, οι οποίες γίνονται από μείγμα αβγών, τυριού, ενίοτε και από λίγο αλεύρι, ζάχαρη, μαστίχα, σταφίδες κ.λπ., τα οποία ζυμώνονται και τοποθετούνται σε φύλλο ζύμης με σησάμι. Οι φλαούνες, όταν ψηθούν στον φούρνο, αποτελούν το απαραίτητο γλύκισμα της γιορτής του Πάσχα.
Κατά το δείπνο δεν επιτρέπεται να παρατεθεί γλύκισμα στο τραπέζι. Αντίθετα, συνηθίζεται να παρατίθεται ξίδι εις ανάμνηση του όξους, με το οποίο πότισαν τον Χριστό κατά τη σταύρωσή του.
Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας όλη η οικογένεια ανταλλάσσει ασπασμό με το Χριστός Ανέστη και, κατόπιν, παρακάθονται σε κοινό τραπέζι, όπου τσουγκρίζουν μεταξύ τους τα κόκκινα αβγά με τις επιφωνήσεις «Χριστός Ανέστη» και «Αληθώς Ανέστη» (Παπαχαραλάμπους 1965, 185-186, 187).
«Που ετέλειωνεν ο Καλόλλοος επηαίνναμεν έσσω τζι ετρώαμεν. Εβράζαμεν κκελλέν τζιαι πόθκια αρνουθκιού, ζουμίν τζι εκάμναμεν τζι άλλα» (Μαυροκορδάτος 2003, 355).
Σε μερικά χωριά (Αστρομερίτης) κάνουν και άρτους σε σχήμα βατράχου, διότι όταν, κατά την παράδοση, οι Εβραίοι άναψαν φωτιά για να κάψουν τον Χριστό, η σαύρα έφερε ξύλα για τη φωτιά, ενώ ο βάτραχος έφερε νερό και έσβησε τη φωτιά. Γι' αυτό η σαύρα είναι καταδικασμένη να ζει στον ήλιο, ενώ ο βάτραχος δροσίζεται μέσα στο νερό.
Κατά το βράδυ του Μ. Σαββάτου συνηθίζουν σε μερικά χωριά να παίρνουν αβκωτές στα νεκροταφεία και μνημονεύουν τους νεκρούς συγγενείς τους (Παπαχαραλάμπους 1965, 186).
Additional information and bibliography
Μαυροκορδάτος Γ. Ι. (2003), Δίκωμο: Το χθες και το σήμερα, Λευκωσία.
Παπαχαραλάμπους Γ. Χ. (1965), Κυπριακά ήθη και έθιμα, Δημοσιεύματα Εταιρείας Κυπριακών Σπουδών, 3, Λευκωσία.
Σάββας Πολυβίου, Αργυρώ Ξενοφώντος
Foods
Avkòn - egg
An egg boiled for a short time (soft boiled) was called melàton or vouttetòn due to its runny yolk. On the other hand, an egg boiled for a long time (hard boiled), was called pektò or sfiktò. The…
Foods
Avkoti - Easter bread
An Easter bread. After kneading kouloures (bread) and flaoúnes, women would use a piece of the same dough to form small cases in the shape of a salt cellar, in which they would place one or two eggs…
Foods
Customs related to the preparation of food during Holy Week
When women would put the flaounes in the oven, they would dance around it and, while clapping their hands, they would sing.
Traditional Recipes
Flaoúna
Flaoúna is the most characteristic Easter delicacy prepared and/ or consumed in all households in Cyprus. Its foukós (filling) is prepared 4-5 hours earlier or on the night before. Foukós is…
Traditional Recipes
Flaoúnes avkotes
Flaoúna, a traditional Cypriot pie, is the most characteristic Easter delicacy prepared and/or consumed in all households in Cyprus. Its foukós (filling), traditionally prepared using sourdough,…
Traditional Recipes
Flaoúnes me anari
Flaoúna, a traditional Cypriot pie, is the most characteristic Easter delicacy prepared and/or consumed in all households in Cyprus. Its foukós (filling), is traditionally prepared using sourdough,…
Traditional Recipes
Flaoúnes tsantoules
Flaoúna, a traditional Cypriot pie, is the most characteristic Easter delicacy prepared and/or consumed in all households in Cyprus. "The little girls used to take these flaounes with them to church…