μαγείρισσα, μαείρισσα, τσούκκα, κλειστό μαγειρικό σκεύος
Name - Usages
Κλειστό μαγειρικό σκεύος από πυρίμαχο πηλό, σφαιρικού συνήθως σχήματος, με μία, δύο ή καθόλου λαβές, με απλό όρθιο χείλος ή με εσοχή για την υποδοχή καπακιού και με επίπεδο ή αποστρογγυλεμένο πάτο.
Σύμφωνα με τον Χ. Μπακιρτζή (2005, σελ. 111), οι "τσούκκες" με αποστρογγυλεμένο πάτο τοποθετούνταν σε πυροστάτη ή κινητή θερμαντική εστία (μαγκάλι), ενώ εκείνες με επίπεδο πάτο τοποθετούνταν μέσα στη θράκα, στέκονταν όρθιες και η φωτιά θέρμαινε τα μπροστά και κάτω πλάγια τοιχώματά τους. Η χωρητικότητα της μαγείρισσας είναι 2 λίτρα περίπου, και αντιστοιχεί σε τρία βαθιά πιάτα σούπας.
Χύτρα
Additional information and bibliography
Στην μαγείρισσα ετοιμάζονταν κυρίως φαγητά υδαρή όπως διάφοροι ζωμοί, σούπες και χυλοί. Δείγματα τέτοιων μαγειρικών σκευών έδωσαν ανασκαφές τόσο στη Λευκωσία όσο και στην Πάφο (Παπανικόλα-Μπακιρτζή 1999, σελ. 17).
Χ. Μπακιρτζής, 1989. Βυζαντινά Τσουκαλολάγηνα. Αθήνα: Έκδοση Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων.
Χ. Μπακιρτζής, 2005. «Περί χύτρας». Στο Δ. Παπανικόλα-Μπακιρτζή (επιμ. έκδ.), Βυζαντινών Διατροφή και Μαγειρείαι: Πρακτικά Ημερίδας «Περί της Διατροφής στο Βυζάντιο», σελ. 111-116. Αθήνα: Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων.
Δ. Παπανικόλα-Μπακιρτζή, 1999. Επιτραπέζια και Μαγειρικά Σκεύη από τη Μεσαιωνική Κύπρο. Λευκωσία: Λιθογραφία Ζαβαλλή Λτδ.
M.-L. Wartburg & Y. Violaris, 2009. "Pottery of a 12th century pit from the Palaion Demarcheion site in Nicosia: a typological and analytical approach to a closed assemblage". Στο Actas del VIII Congreso Internacional de Cerámica Medieval, Τόμος 1, σελ. 249-264. Ciudad Real.
Αθανάσιος Βιώνης