αρμάριν,το

Ονομασία - Χρήσεις
Περιγραφή Σκεύους / Εργαλείου

Το ερμάρι, σκευοθήκη, ιματιοθήκη και κάθε φάτνωμα σε τοίχο, στο οποίο φυλάγονταν τρόφιμα και σκεύη μαγειρικής και επιτραπέζια, όπως πινάκια και ποτήρια (Κυπρή 1989, λήμμα αρμάριν,το, 340).

Κυπριακή Ονομασία
αρμάριν
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

ντουλάπι, ερμάρι, αρμάρι

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. < αρμάριον < λατινικά armarium (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα αρμάριν,το, 78)

πληθ. τα αρμάρκα
υποκ. το αρμαρούδιν, πληθ. τα αρμαρούδκια
μεγεθ. αρμάρα ή αρμαράτσα
(Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα αρμάριν,το, 132).

Στα τουρκικά λέγεται δουλάππι και στα γαλλικά armoire (με το οποίο σχετίζεται το αρμάριν), διότι ίσως εκεί μέσα φύλαγαν τα armes [όπλα]. Ο Αδαμάντιος Κοραής όμως στο έργο του «Άτακτα Α΄» παράγει τη λέξη από την αρμαλιά, δηλ. τροφή, ο δε Ετυμολόγος από τη λέξη Ἑρμᾶς (αγάλματα του Ερμή) και γράφεται ερμάριον, λόγω της ομοιότητάς του με αυτά. Η χρήση όμως της λέξης αρμάριν μας κάνει να κλίνουμε, όσον αφορά την προέλευσή της, προς τη λέξη έρμα, που σημαίνει τη σαβούρα πλοίου· διότι οι τροφές, τα οικιακά σκεύη και λοιπά χρειώδη φυλάγονται στο σπίτι μέσα στο ερμάρι όπως η σαβούρα μέσα στο πλοίο (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα αρμάριν,το, 65-66).

Τρόπος Χρήσης
Συμπληρωματικά Στοιχεία

Τα ερμάρια που χρησίμευαν ως σκευοθήκες ήταν απλά, οι ιματιοθήκες όμως ήταν διακοσμητικά έπιπλα και γι' αυτό πολλές ήταν πολυτελείς και οι πόρτες τους κοσμούνταν με πολυτελείς καθρέφτες. Μάλιστα, σε κάποια χωριά πρωτεύοντα ρόλο στα έπιπλα της νύφης είχε το γυάλλενον [γυάλινο] αρμάριν (Κυπρή 1989, λήμμα αρμάριν,το, 340).

Βιβλιογραφία

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1979 [2002²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Α΄, Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκά, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLI, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1989), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Γ΄, Γλωσσάριον Ιωάννου Ερωτοκρίτου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XIV, Λευκωσία.

Ερευνητής/Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου, Αργυρώ Ξενοφώντος