Το ποτήρι. / Η λυχνία.
Ονομασία - Χρήσεις
Πρόκειται για το ποτήρι (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα καντῆλα,η, 67; Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Καντήλα, 50; Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καντῆλα,η, 189), το γυάλινο δοχείο, από το οποίο πίνουμε νερό, κρασί κ.λπ. (Κυπρή 1989, λήμμα καντήλα,η, 26 και 442)/ τη λυχνία (Κυπρή 1989, λήμμα καντήλα,η, 26), που ανάβει μπροστά από εικόνα Αγίου (Κυπρή 1989, λήμμα καντήλα,η, 442; Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καντῆλα,η, 189).
ποτήρι, λυχνία, λύχνος
ΕΤΥΜ. < βυζ. κανδήλα < μτγν. κανδήλη < λατ. candela (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα καντήλα,η, 178). Με τη λατινική προέλευσή της συμφωνεί και ο Ιωάννης Ερωτοκριτός, όπως παρατηρούμε στο Γλωσσάριό του (Κυπρή 1989, λήμμα καντήλα,η, 442), όπως και η Ευγενία Πέτρου-Ποιητού, η οποία επισημαίνει πως candela σημαίνει το κερί και candeo = λάμπω, καίγομαι (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Καντήλα, 50).
Σημαίνει και τη φλύκταινα (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα καντῆλα,η, 67; Κυπρή 1989, λήμμα καντήλα,η, 442; Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καντῆλα,η, 189) ή φουσκαλίδα από ερεθισμό, κάψιμο ή άλλη αιτία στο δέρμα του ανθρώπινου σώματος (Κυπρή 1989, λήμμα καντήλα,η, 442). Επίσης, σημαίνει και τη φυσαλίδα νερού (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καντῆλα,η, 189).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1979 [2002²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Α΄, Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκά, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLI, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1989), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Γ΄, Γλωσσάριον Ιωάννου Ερωτοκρίτου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XIV, Λευκωσία.
Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.
Στάλω Λαζάρου, Τόνια Ιωακείμ, Αργυρώ Ξενοφώντος