Το περιβόλι του Πεύκου

Το έτος 1855 έβλεπε το φως μία σημαντική έκδοση βασισμένη σε αρχειακό υλικό για τη μεσαιωνική Κύπρο, κατά τα χρόνια της δυναστείας των Λουζινιάν, με τη φροντίδα του Γάλλου μεσαιωνολόγου Louis de Mas Latrie. Στην έκδοση αυτή, μεταξύ άλλων, δημοσιεύονταν για πρώτη φορά, μερικά έγγραφα από τη Γραμματεία του τελευταίου Φράγκου βασιλιά της Κύπρου Ιακώβου Β΄ Νόθου ,και, συγκεκριμένα των ετών 1468-1469. Ευτυχώς το αρχειακό αυτό υλικό διασώθηκε και σήμερα απόκειται στη Βιβλιοθήκη του Βατικανού. Μετά πάροδο σχεδόν ενάμισι αιώνα, για την ακρίβεια 128 ετών, ένας άλλος λαμπρός μεσαιωνολόγος, ο Jean Richard, δημοσίευσε και σχολίασε ολόκληρη τη σειρά των εν λόγω εγγράφων της περιόδου 1468-1469. Το πιο σημαντικό και ταυτόχρονα με ιδιαίτερη γοητεία αποτελεί το γεγονός, ότι, τα ιστορικά στοιχεία τα οποία μπορούμε να αντλήσουμε, από τη σειρά αυτή των εγγράφων, αποτελούν ανεκτίμητη πηγή για την ιστορία της μεσαιωνικής Κύπρου. Σημαντικά και ενδιαφέροντα στοιχεία, επίσης, υπάρχουν και για τη Λευκωσία του 16ου αιώνα, γιατί η πηγή αυτή μας παρέχει ειδήσεις για το Δημόσιο Βαφείο της πρωτεύουσας, για τα Νερά του φρουρίου (Aqua della citadella), για άγνωστους έως τότε ναούς της, αλλά επιπρόσθετα και στοιχεία για τους δενδρόκηπούς της. Όλα αυτά προσθέτουν υλικό για την άγνωστη, ακόμη, σε πολλές πτυχές ιστορία της μεσαιωνικής Λευκωσίας. Έτσι, παρόλο που οι αιώνες με το πέρασμά τους έσβησαν παντελώς πολλά από τα στοιχεία, που μνημονεύουν τα εν λόγω έγγραφα, εξακολουθούν εντούτοις τα ίδια να αποτελούν πολύτιμη και διαφωτιστική πηγή. Πολλές φορές, μάλιστα, αποτελούν στοιχεία κλειδιά ώστε σε συνδυασμό με το αρχειακό υλικό, που έρχεται στο φως από τα βενετικά αρχεία, να μπορούμε με βεβαιότητα και όχι πλέον πιθανολογώντας να καταλήξουμε σε συμπεράσματα και να δώσουμε διεξοδικές, για κάποια θέματα, απαντήσεις. Θα αναλύσουμε παρακάτω ενδιαφέροντα στοιχεία, που αφορούν σε ένα μεσαιωνικό δενδρόκηπο, και, πώς η μελέτη των πηγών και κυρίως η αρχειακή έρευνα μας οδήγησαν στα ίχνη, πού δηλαδή ακριβώς βρισκόταν κάποτε, αυτό το διάσημο βασιλικό περιβόλι.