αθθαλιά,η

Η τρύπα του πώματος του πιθαριού απ' όπου αερίζεται ο ανθός του κρασιού.

 

 

Ονομασία - Χρήσεις
Περιγραφή Σκεύους / Εργαλείου

Πρόκειται για οπή στο πώμα των πιθαριών (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα αθαλλιά,η, 245).

Μικρή τρύπα που βρίσκεται στο σκέπασμα των πιθαριών στα οποία κατασκευάζεται το κρασί. Πρώτον, χρησιμοποιείται για εξάτμιση μέχρι να καθαρίσει το κρασί κι έπειτα κλείνεται. Δεύτερον, χρησιμοποιείται για άντληση κρασιού (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αθθαλιά,η, 242).

Κυπριακή Ονομασία
αθθαλιά
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

οπή

Ετυμολογία - Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. < ανθήλιον < ανθήλη (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα αθθαλιά,η, 41)

Ο Ξενοφών Π. Φαρμακίδης ορθογραφεί τη λέξη με ένα θ και δύο λ, δηλ. αθαλλιά (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα αθαλλιά,η, 245).

Τρόπος Χρήσης
Χρονολογία
19ος - 20ός αι.
Συμπληρωματικά Στοιχεία

Η αθθαλιά χρησίμευε για να εξατμίζεται το κρασί, μέχρις ότου καθαριστεί. Μετά την έκλειναν. Διαμέσου αυτής αντλούσαν κρασί με τη βοήθεια σίφωνα (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα αθαλλιά,η, 245).

Χρησιμοποιείται στην Πιτσιλιά (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αθθαλιά,η, 242).

Βιβλιογραφία

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.

Παυλίδης Α. (επιμ.) (1984), Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, Φιλόκυπρος, Λευκωσία.

Ερευνητής/Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου, Κυριακή Παντελή, Αργυρώ Ξενοφώντος