βούρνα - γούρνα,η και βουρνίν,το

Η βούρνα είναι η κοινή σκάφη. Χρησιμοποιείτο για το ζύμωμα του ψωμιού. Ήταν ορθογώνια, αρκετά μεγάλη και ήταν κατασκευασμένη από κομμάτια επίπεδου ξύλου, ενωμένα μεταξύ τους. Οι νοικοκυρές όμως, εκτός από την βούρνα, είχαν και το βουρνίν. Αυτό ήταν μια σκάφη πάλι αλλά σε πιο μικρό μέγεθος. Στο βουρνίν ζύμωναν το προζύμι και το άφηναν να «μπει» ως την επόμενη μέρα που θα έκαναν τα ψωμιά. Ο λόγος που ζύμωναν το προζύμι σε πιο μικρή σκάφη και όχι στη μεγάλη είναι για να έχουν καθαρή τη σκάφη για το ζύμωμα των ψωμιών (Καρεκλά 2004, αδημοσίευτα στοιχεία).

Η βούρνα, σύμφωνα με τον Ιωάννη Ερωτόκριτο, είναι η λίθινη, ακόμη και ξύλινη, σκάφη, που χρησιμοποιείται για το πότισμα ζώων και το πλύσιμο ρούχων. Το βουρνίν είναι το μικρό ξύλινο δοχείο, που χρησιμοποιείται από τους κτίστες. Μέσα σε αυτό ζυμώνεται και γύψος αναλόγως των περιστάσεων (Κυπρή 1989, λήμμα βούρνα,η, 362, λήμμα βουρνίν,το, 362).

Ο Ξενοφών Π. Φαρμακίδης ερμηνεύει τη βούππα ως τη στρογγυλή ή τετράγωνη λίθινη λάρνακα, στην οποία καθαρίζουν, πλένουν οι γυναίκες τα ασπρόρουχα (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα βούρνα,η, 58).

Ο Κωνσταντίνος Γ. Γιαγκουλλής αναφέρει πως πρόκειται για τη γούρνα, τη σκάφη όπου ζυμώνουν τα ψωμιά, την ποτίστρα ζώων, αλλά και μέτρο χωρητικότητας (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα βούρνα - γούρνα,η, 108).