Ανοιχτόλαιμη στάμνα με δύο λαβές.
Ονομασία - Χρήσεις
Σύμφωνα με τον Ξενοφών Π. Φαρμακίδη, ρόκειται για την υδρία με δύο αυτιά [λαβές], η οποία λέγεται και στάμνα και κούζα (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα κουρελλός,ο, 68).
Ο Γεώργιος Λουκάς στο Γλωσσάριό του αναφέρει πως είναι αγγείο λίγο μικρότερο από τη στάμνα, με δύο λαβές εκατέρωθεν, όπως ο αρχαίος αμφορέας. Χρησιμεύει στη φύλαξη τυριών, λαδιού κ.λπ. (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα κουρελλός,ο, 247).
Ο Κωνσταντίνος Γ. Γιαγκουλλής σημειώνει πως είναι ανοιχτόλαιμη πήλινη στάμνα με δύο λαβές στον λαιμό, χωρητικότητας 4-6 οκάδων, για τη μέτρηση του γάλακτος. Επίσης, χρησιμοποιείται για τη διατήρηση χαλλουμιών, κοινών σκουτέλλιν (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα κουρελ(λ)ός - κούρελλος,ο, 231).
Η Ευγενία Πέτρου-Ποιητού επισημαίνει πως είναι κορύπα [κανάτι] ελιών (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Κουρελός, 69).
υδρία, στάμνα
ΕΤΥΜ. < βυζ. κουρελός < αρχ. κυρίλλιον (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα κουρελ(λ)ός - κούρελλος,ο, 231)
< (ίσως) κόρυς ή κόρρη [κεφαλή], κορύλλ(ι)ος, κουρελλός, λόγω της ομοιότητας στο σχήμα (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα κουρελλός,ο, 247)
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1979 [2002²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Α΄, Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκά, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLI, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.
Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.
Στάλω Λαζάρου, Αργυρώ Ξενοφώντος, Τόνια Ιωακείμ
