Καρύδκια

Φρέσκα, πράσινα καρύδια.

Φρέσκα, πράσινα καρύδια.

© Στάλω Λαζάρου, 2011

Φρέσκα, πράσινα καρύδια.
Ονομασία - Προέλευση
Κυπριακή Ονομασία
Καρύδκια
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Καρύδια

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Τα καρύδια ανήκουν στην οικογένεια Juglans regia L.

Μέθοδος Εξασφάλισης
Συλλογή
Μέθοδος Επεξεργασίας

Συλλέγονταν και η καρυδόψιχα κοπανιζόταν για την παρασκευή γλυκών.

Διατροφική Αξία

Ο Αρχιμανδρίτης Κυπριανός καταγράφει πως στα ορεινά χωριά του νησιού καλλιεργούνταν καρύδια που με αυτά οι Κύπριες νοικοκυρές παρασκεύαζαν σουτζούκο (Αρχ. Κυπριανός, 1788) Τα καρύδια τρώγονταν από τους Κύπριους, νωπά ενώ με τη καρυδόψιχα παρασκεύαζαν γλυκά (Χατζηκυριάκου ΓΝ, 2007).

Επιπλέον με τους ανώριμους πράσινους καρπούς της καρυδιάς, οι νοικοκυρές παρασκεύαζαν γλυκό καρυδάκι. Για τη παρασκευή του οι γυναίκες καθάριζαν και βύθιζαν το καρπό σε νερό για 7 ημέρες, έτσι ώστε να ξεπικρίσει και να μαυρίσει. Στη συνέχεια έβαζαν τα καρυδάκια σε ασβεστόνερο για 12 ώρες και τη επόμενη ημέρα αφού τα ξέπλεναν τα έβραζαν σε νερό μέχρι να ψηθούν και τα έριχναν σε χυμό λεμονιού για να γίνει το γλυκό τραγανό. Τέλος τα έβραζαν σε σιρόπι με κανέλα και γαρίφαλο για 3-4 ημέρες, μέχρι το σιρόπι να δέσει. Το γλυκό καρυδάκι φυλασσόταν σε γυάλινο βάζο και ήταν ιδανικό κέρασμα των φιλοξενούμενων με καφέ (ΥΓΦΠΠ, 2006)

Εορταστικές Περιστάσεις

Τα καρύδια μαζί με τα αμύγδαλα χρησιμοποιούνταν στο γαμήλιο τραπέζι. Προσφέρονταν με ποτό (Χατζηκυριάκου ΓΝ, 2007).

Χρήση από Ηλικιακές Ομάδες
Χειρωνάκτες
Χρονολογία
16ος-21ος αιώνας
Συμπληρωματικά Στοιχεία

Για τα καρυδιά ο Ε. Pesaro(1563) έγραψε «στη Κύπρο τα έξι καρύδια στοιχίζουν ένα κουατρίνο». Ο Lusignan (1537- 1590) αναφέρει ότι στα ορεινά μέρη του νησιού παράγονται καρύδια (Χατζηκυριάκος ΓΝ, 2007).

Το χόλιασμα, η βαφή γύρω από τα μάτια με την αιθάλη, αποταλούσε από παλιά κάτι σημαντικό τόσο στη ζωή των παιδίων όσο και των ενηλίκων κυρίως κοριτσιών. Το χόλιασμα το χρησιμοποιούσαν ως προφυλακτικό και θεραπευτικό μέσο αλλά και για καλλωπισμό. Ιδιαίτερος τρόπος για να πάρουν την χόλαν ήταν το κάψιμο του καρυδιού είτε ολόκληρου, είτε μόνον του φύλλου του ή μόνο της ψίχας.(Πρωτοπαπά Κ, 2009, σελ. 356, 361)

Βιβλιογραφία

Αρχιμανδρίτη Κυπριανού (1788) Ιστορία Χρονολογική της Νήσου Κύπρου, Εκδόσεις Παλιγγενεσίας, Λευκωσία , σελ. 363-9, επανέκδοση 1971.

Χατζηκυριάκου ΓΝ. (2007) Αρωματικά και αρτυματικά φυτά στην Κύπρο. Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου , Λευκωσία.

Υπουργείο Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (2006) Παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες.Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Πρωτοπαπά Κ.(2009)’Εθιμα της γέννησης στην παραδοσιακή κοινωνία της Κύπρου,Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου,Λευκωσία,σελ.356, 361

Ερευνητής/Καταχωρητής

Δημητρίου Δήμητρα, Δήμητρα Ζαννέτου, Στάλω Λαζάρου