Είδος πασχαλινής πίτας.
Ονομασία - Προέλευση
Πρόκειται για είδος φλαούνας με γέμιση από μισοτηγανισμένα κομμάτια λιπαρού αρνίσιου ή χοιρινού κρέατος (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα πασκιά,η, 346).
Η Ευγενία Πέτρου-Ποιητού επισημαίνει πως είναι πασχαλινή πίτα από φύλλο γεμιστό με κρέας κοκκινιστό και τυρί (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Πασκιές, 110).
ΕΤΥΜ. < Πάσκα (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα πασκιά,η, 346)
< εμπασκιές (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Πασκιές, 110)
< ρ. μπαίνω (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Πασκιές, 110)
εν. η πασκιά
Σε πολλά χωριά της Πάφου αποκαλούνταν και εμπασκιές.
Η γέμισή τους αποτελείται από μικρά κομμάτια τηγανισμένου κρέατος, αρνιού ή εριφιού, με κανέλα, πιπέρι και κρεμμύδια, ανακατεμένου με «φουκό» (γέμιση) των «φλαούνων» (Lambrou 1981, 140; Για όλα τα ζυμώματα του Πάσχα βλ. Κυπρή - Πρωτοπαπά 2003, 123-139).
** Για τη συνταγή των πασκιών, βλ. λήμμα πασκιές,οι στην κατηγορία Παραδοσιακές Συνταγές.
Λειτουργικός Συμβολικός Ρόλος
Οι πασκιές καταναλώνονταν μετά την Κυριακή του Πάσχα. Συνηθίζονταν στα χωριά της Πάφου. Είχαν στρογγυλό σχήμα και μεγάλο μεγέθος, σχεδόν ίσα με μια παλάμη (Κυπρή - Πρωτόπαπα 2003, 138).
Οι πασκιές παρασκευάζονταν κυρίως από τις πλούσιες οικογένειες, αφού ήταν ένα ακριβό έδεσμα. Αυτό φαίνεται από τη φράση που χρησιμοποιούσαν στο χωριό Κρήτου Μαρόττου της Πάφου «έν' αναγιωμένος [αναγιωμένος,ο = ο αναθρεμμένος] με τις πασκιές» δηλ. μεγάλωσε τρώγοντας πασκιές (Κυπρή - Πρωτόπαπα 2003, 138).
Παρασκευάζονταν το Πάσχα, όπως οι φλαούνες. Καταναλώνονταν μετά την Ανάσταση του Κυρίου (Κυπρή - Πρωτόπαπα 2003, 138).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες - Βιβλιογραφία
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. - Πρωτοπαπά Κ. Α. (2003), Παραδοσιακά ζυμώματα της Κύπρου. Η χρήση και η σημασία τους στην εθιμική ζωή, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, ΧVIII, Λευκωσία.
Λάμπρου Π. (1981), «Λαογραφικά Κρήτου Μαρόττου. Οι πασκιές», Λαογραφική Κύπρος 11, 140.
Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.
Rizopoulou-Egoumenidou E. (2008), "Les rites de la Semaine Pascale en Chypre", under publication in "Les rites de la Semaine Pascale: Mort et Resurrection", Proceedings of the XXII Atelier EURETHNO, Calabre, Lamezia Terme 6-8 Septembre 2008.
Ελένη Χρίστου, Δήμητρα Δημητρίου, Αργυρώ Ξενοφώντος, Τόνια Ιωακείμ
Επισυναπτόμενα Αρχεία
Παραδοσιακές Συνταγές
πασκιές,οι
Παρασκευάζονται και καταναλώνονται την περίοδο του Πάσχα, κυρίως σε χωριά της επαρχίας Πάφου.
