καυκαρού(δ)α,η

Είδος αγριοαγκινάρας.




Ονομασία - Προέλευση
Κυπριακή Ονομασία
καυκαρού(δ)α, αρκοτζ̆ινάρα
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Πρόκειται για είδος άγριας αγκινάρας (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Καυκαρούα, 56; Κυπρή 1989, λήμμα καυκαροῦα,η, 469), ο καρπός της χωστής (Cynara cardunculus), η οποία είναι φυτό της τάξεως των συνθέτων (Κυπρή 1989, λήμμα καυκαροῦα,η, 469). Και ο Γεώργιος Λουκάς στο Γλωσσάριό του σημειώνει πως είναι ο καρπός της άγριας αγκινάρας, ο οποίος από τους αρχαίους ονομαζόταν σκόλυμος και από τους σημερινούς Έλληνες ασκόλυμπρος ή γαϊδουράγκαθο. Επίσης, καυκαρούδα καλείται και ο καρπός της αγκινάρας ή του κάκτου,τους βλαστούς της οποίας οι Κύπριοι ονομάζουν κινάραν, οι δε υπόλοιποι Έλληνες αγκινάρα (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καυκαροῦδα,η, 213).

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

ΕΤΥΜ. < αρχ. καυκαλίδα (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Καυκαρούα, 56)
< καύκαρος [ασκεπής την κεφαλή, δια το παρόμοιον (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καυκαροῦδα,η, 213)] + κατάλ. -ούδα (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα καυκαρού(δ)α,η, 197)

Μέθοδος Εξασφάλισης
Συλλογή
Συμπληρωματικά Στοιχεία

«Οι μιάλες καυκαροῦδες (των κινάρων) έν’ καλές με το κριάς κι οι μιτσιές (των ασπροκαυλιῶν) τηανιτές με το λάδιν» (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα καυκαροῦδα,η, 213).

Βιβλιογραφία

Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1979 [2002²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Α΄, Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκά, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLI, Λευκωσία.

Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1989), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Γ΄, Γλωσσάριον Ιωάννου Ερωτοκρίτου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XIV, Λευκωσία.

Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.

Ερευνητής/Καταχωρητής

Τόνια Ιωακείμ, Αργυρώ Ξενοφώντος