Κολοιός (Kαλιακούδα)

Ένας Κύπριος συγγραφέας καταγράφει μία μέθοδο κυνηγιού του πτηνού 'κολοιός'

Ονομασία - Προέλευση
Κυπριακή Ονομασία
Κολοιός (αρχαία ονομασία)
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Κολιός ή καλιακούδα ή κάργια

Γλωσσικές Παρατηρήσεις

Κολιός ονομάζεται επίσης και το ψάρι 'σκουμπρί'

Μέθοδος Εξασφάλισης
Κυνήγι
Διατροφική Αξία

Η υπόθεση ότι οι 'κολοιοί' καταναλώνονταν από τους αρχαίους Κυπρίους οφείλεται στην αναφορά του Κλέαρχου του Σολέως (4ος-3ος αι.π.Χ.)', φιλοσόφου από τους Σόλους της Κύπρου, σε μία μέθοδο κυνηγιού του πτηνού αυτού.
Δεν αναφέρει περισσότερες πληροφορίες για τoν τρόπο παρασκευής και την κατανάλωσή του, είναι ωστόσο γενικότερα επιβεβαιωμένο ότι τα μη εξημερωμένα πτηνά αποτελούσαν μέρος της διατροφής των κατοίκων του νησιού. Πληροφορίες για αυτό φανερώνουν κάποιες εικονογραφικές παραστάσεις σε αγγεία, όπως για παράδειγμα ένα κύπελλο το οποίο χρονολογείται στον 7ο αι.π.Χ. και στο οποίο απεικονίζονται μία γυναικεία μορφή να συλλέγει καρπούς και μία ανδρική να επιδίδεται στο κυνήγι κρατώντας με το ένα χέρι ένα τετράποδο ζώο και με το άλλο μία φωλιά γεμάτη μικρά πουλιά (Karageorghis 1974, 826; Michaelides 1998, 25). EIK.1,2
Ένα άλλο παράδειγμα προέρχεται από έναν αμφορέα ο οποίος χρονολογείται επίσης στην Εποχή του Σιδήρου και στον οποίο απεικονίζεται ένας κυνηγός με το τόξο στο στα χέρια να κυνηγά ένα μεγάλων διαστάσεων πτηνό (Michaelides 1998, 25). ΕΙΚ.3
Μία επίσης απεικόνιση η οποία προέρχεται από τον 9ο-8ο αι.π.Χ. έχει ερμηνευθεί ανάμεσα σε άλλα ώς σκηνή κυνηγιού πτηνών με ξόβεργα (Loulloupis 1989, 171-179).

Χρονολογία
4ος-3ος αι.π.Χ., 2ος-3ος αι.μ.Χ. (πηγές στις οποίες αναφέρεται)
Συμπληρωματικά Στοιχεία

Στην αρχαία Κύπρο φαίνεται ότι χρησιμοποιούνταν διάφορες μεθόδοι στο κυνήγι των άγριων πτηνών. Μία από αυτές αναφέρει ο Κλέαρχος ο Σολεύς στο έργο του 'Περί των όσων λέγονται με μαθηματικό τρόπο στην Πολιτεία του Πλάτωνα' όπου περιγράφει μία μέθοδο κυνηγιού του κολοιού.
Η μέθοδος έχει ως εξής: Την περίοδο αναπαραγωγής της καλιακούδας, εάν τοποθετηθεί μία λεκάνη με λάδι, τα πτηνά τα οποία θα καθήσουν στο χείλος της λεκάνης και θα αντικρύσουν την αντανάκλασή τους στο λαδι, θα προσπαθήσουν να την πλησιάσουν, θα βουτήξουν τις φτερούγες τους στο λάδι κι έτσι θα είναι εύκολο θήραμα. Το απόσπασμα παραθέτει ο Αθήναιος (2ος-3ος αι.μ.Χ.) στο έργο του 'Δειπνοσοφισταί'.
Άλλες μέθοδοι ήταν το κυνήγι με τη σφενδόνη, το τόξο, τα ξόβεργα ή με τη βοήθεια των σκύλων (Michaelides 1998, 25).

Βιβλιογραφία

Αθήναιος, Δειπνοσοφισταί 9.393a στο: Gulick, C.B. μτφ. (1969) Athenaeus-The Deipnosophists, Loeb Classical Library τ.1. Cambridge: Harvard University Press, 276-279

Karageorghis, V. (1974) Chroniques des Fouilles et Decouvertes Archaeologiques à Chypre en 1973', BCH 98, 821-896

Karageorghis, V. (1967) Chroniques des Fouilles et Decouvertes Archaeologiques à Chypre en 1966', BCH 91, 275-370

Loulloupis, M.C. (1989) 'Hunting Scenes on Cypriot Vases of the Geometric Period' στο: Peltenburg, E. Early Society in Cyprus, Edinburgh: Edinburgh University Press

Michaelides, D. (1998) 'The Food in Ancient Cyprus' στο: Lysaght, P. Food and the Traveller-Migration, Immigration, Tourism and Ethnic group, Nicosia: Intercollege Press

Ερευνητής/Καταχωρητής

Νατάσα Χαραλάμπους