Ονομασία - Προέλευση
Επεξεργασμένο χοιρινό κρέας.
Η ονομασία των κρεάτων αυτών, κουμνιαστά, οφείλεται στο δοχείο αποθήκευσης τους, τη κούμνα.
Στη Δυτική Κύπρο, στις επαρχίες Πάφου και Λεμεσού αυτό το είδος κρέατος ονομάζονταν κουμνιαστά, ενώ στην Ανατολική Κύπρο, στις επαρχίες Αμμοχώστου και Κερύνειας ονομάζονταν παστά (Ξιούτας Π, 1978).
Μετά τη σφαγή του χοίρου, το κρέας των πλευρών τηγανίζονταν ελαφρώς, αφού προηγουμένως αλατίζονταν, αρτύζονταν με κόλιανδρο ή κύμινο και μαριναριζόταν σε κρασί για 8 έως 15 ημέρες. Στη συνέχεια αποθηκευόταν στη κούμνα (πήλινο δοχείο σαν μικρό πιθάρι) και κάλυπτόταν με μίλλα ,για να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα (Νεοφύτου Κ, 1991).
Λειτουργικός Συμβολικός Ρόλος
Οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν τα κουμνιαστά είτε τηγανίζοντας τα είτε μαγειρεύοντας τα με πατάτες (Ξιούτας Π, 1978).
Με τη χρήση της μίλλας το κρέας διατηρείτο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό ήταν σημαντικό για την κυπριακή οικία, αφού δεν υπήρχε η κατάλληλη τεχνολογία για τη διατήρηση τροφίμων και ούτε η οικονομική ευχέρεια για την συχνη αγορά κρέατος.
Η κατανάλωση κρέατος συνηθιζόταν τις Κυριακές, όπου οι Κύπριοι δεν νήστευαν (Ξιούτας Π, 1978).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες - Βιβλιογραφία
Ακόμα τα λουκάνικα που ήταν στεγνά, τηγανίζονταν ελαφρά και φυλάσσονταν σε κούζους (πήλινα δοχεία) με άλλα παστά κρέατα. Αυτά ονομάζονταν κουμνιαστά λουκάνικα (Ξιούτας Π, 1978).
Νεοφύτου Κ. (1991) Συντήρηση κρέατος. Λαογραφική Κύπρος,21 (41), σελ. 63-73.
Ξιούτα Π.(1978) Κυπριακή λαογραφία των ζώων. Δημοσιεύματα του κέντρου επιστημονικών ερευνών XXXVIII, Λευκωσία.
Δημητρίου Δήμητρα
Παραδοσιακές Συνταγές
Ντομάτες παστές
"Κόβουμε τις ντομάτες σε φέτες, τις πασπαλίζουμε με αλάτι και τις απλώνουμε στον ήλιο να ξεράνουν." (Δέσποινα Κυριάκου, Κυπερούντα)
Παραδοσιακές Συνταγές
Παστόσυκα
Παλαιότερα τα ξηρά άσπρα σύκα ονομάζονταν παστόσυκα, τα δε ξηρά βαζανάτα, μαξίλλες. Οι μαξίλλες παρασκευάζονται στην Πάφο. Οι πιο γλυκές και εύγευστες είναι αυτές της Λυσού και των Αρόδων (χωριά της…
Σιτηρέσιο
Συνηθισμένοι Τρόποι Μαγειρέματος
Αναφορά σε διάφορα φαγητά, τον τρόπο μαγειρεύματος και σερβιρίσματος τους.
Παραδοσιακές Συνταγές
Τσαμαρέλλα
Παλαιότερα έβαζαν την τσαμαρέλλα σε «αρμαρόλες», ντουλαπάκια καμωμένα με ξύλινο σκελετό και δικτυωτό σύρμα που επέτρεπαν στα τρόφιμα μέσα να αερίζονται και τα προστάτευαν από τα διάφορα έντομα.