Ψάρι της θάλασσας.
Ονομασία - Προέλευση
αντζούγια, αντσούγια
Ψάρι μήκους 15-20εκ., που μοιάζει με τη σαρδέλα, με διαφορά ότι η αντζούγια έχει την πάνω σιαγόνα πιο πλατιά από την κάτω, ενώ στη σαρδέλα συμβαίνει το αντίθετο. Έχει σώμα λεπτό και στενόμακρο με μεγάλα λέπια κι ένα μικρό ραχιαίο πτερύγιο με μαλακές ακτίνες. Η ουρά της είναι διχαλωτή. Έχει στρόγγυλο ρύγχος και μεγάλο στόμα, το οποίο χρησιμεύει στο φιλτράρισμα του πλανγκτόν. Η ράχη της έχει χρώμα μπλέ προς το πράσινο, τα πλευρά της είναι ασημένια και η κοιλιά της ασπροασημένια.
Επιστημονική ονομασία:
Engraulis encrasicolus/Engraulidae (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, λήμμα αντζούγια, 212)
Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης ερμηνεύει τη λέξη ως τον παστό γαύρο. Η ετυμολογία που δίνει είναι η εξής: Αντιδάν. < ιταλ. acciuga < δημώδ. λατ. *apiu(v)a < αρχ. ἀφύη «είδος μικρού ψαριού», αβεβ. ετύμου, ίσως < ἀ- στερητ. + φύω, οπότε η λ. θα δήλωνε πιθ. όλα τα μικρά ψάρια (Μπαμπινιώτης 2005, λήμμα αντσούγια και αντζούγια,η, 215).
Ψαρεύεται με δίχτυα με τις τράτες. Καταναλώνεται τηγανητή, παστή ή κονσέρβα (εισαγόμενη συνήθως).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες - Βιβλιογραφία
Κινείται αγεληδόν στις κυπριακές θάλασσες και τα καλοκαίρια πλησιάζει στις ακτές.
Εισάγεται συχνά παστή και σε κονσέρβες. Ιδιαίτερα γνωστές είναι οι παστές αντζούγιες Καλλονής (Λέσβου).
Μπαμπινιώτης Γ. (2005), Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Με σχόλια για τη σωστή χρήση των λέξεων. Ερμηνευτικό, Ορθογραφικό, Ετυμολογικό, Συνωνύμων-Αντιθέτων, Κυρίων Ονομάτων, Επιστημονικών Όρων, Ακρωνυμίων, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα.
Παυλίδης Α. (επιμ.) (1985), Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 2, Φιλόκυπρος, Λευκωσία.
Vida A. (2007), 365 ψάρια, Ελευθερουδάκης.
Κυριακή Παντελή, Αργυρώ Ξενοφώντος
Τεχνικές Παραγωγής
Ψάρια (αλιεία και τρόποι μαγειρέματος)
Στα νεότερα χρόνια, στην Κύπρο τα ψάρια παρασκευάζονταν οφτά (ψητά), στα κάρβουνα, τηγανητά, χογλαστά (βραστά), σαβόρο (μαρινάτα), πλακί και γιαχνί.
