Πίτα τηγανισμένη με χοιρινό λίπος.
Ονομασία - Προέλευση
Πρόκειται για πίτα με αλλεπάλληλα φύλλα ζυμαριού τηγανισμένα με χοιρινό λίπος (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα μυλλόπιττα,η, 302).
ΕΤΥΜ. < μίλλα + πίττα (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα μυλλόπιττα,η, 302)
Σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Γ. Γιαγκουλλή, ονομάζεται και καφουρκά (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα μυλλόπιττα,η, 302), βλ. λήμμα στην Κατηγορία Τρόφιμα.
Η φράση «Αγγονίστην τζ̆ι η Πελλομαρού μυλλόπιττα» λέγεται για κατώτερους ανθρώπους, οι οποίοι κερδίζουν κάτι καλό, το οποίο δεν τους ταιριάζει (Πέτρου-Ποιητού 2013, λήμμα Μυλλόπιττα, 100).
Ο Ξενοφών Π. Φαρμακίδης σημειώνει στο Γλωσσάριό του πως οι μιλλόπιττες (τη λέξη την ορθογραφεί με -ι αντί με -υ) παρασκευάζονται ως εξής: Κάνουν μια μεγάλη πίτα, με τον τρόπο που γίνεται και ο μπακλαβάς, με αρκετή κανέλα. Έπειτα, τη βράζουν με αρκετό λίπος, μίλλαν, εξού και το όνομά της. Αφού ψηθεί, τη μελώννουν με μέλι της μέλισσας, τερατσόμελον ή και έψημαν. Σε περίπτωση που υπάρχει έλλειψη αυτών, βάζουν ψιλή ζάχαρη (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα μιλλόπιττα,η, 322).
** Για τη συνταγή των μυλλόπιττων, βλ. λήμμα μυλλόπιττες,οι στην κατηγορία Παραδοσιακές Συνταγές.
Λειτουργικός Συμβολικός Ρόλος
Ο Φαρμακίδης επισημαίνει πως η μυλλόπιττα είναι γλύκυσμα που παρασκευαζόταν συχνά στα σπίτια (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα μιλλόπιττα,η, 322).
Κάθε αγροτική οικογένεια την εβδομάδα της Απόκρεω, όταν σφάξει τον χοίρο της για της κατασκευή αλλαντικών, θεωρεί καθήκον της να κάνει και τις μυλλόπιττές της (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα μιλλόπιττα,η, 322).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες - Βιβλιογραφία
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.
Πέτρου-Ποιητού Ε. (2013), Από πού κρατάει η σκούφια τους. Λέξεις και ιστορίες από τον κόσμο της γεύσης, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία.
Αργυρώ Ξενοφώντος, Τόνια Ιωακείμ
Παραδοσιακές Συνταγές
τσιππόπιττες,οι
Οι τσιππόπιττες, εξαιρετικά μυρωδάτες πίτες, φτιάχνονταν την περίοδο της Απόκρεω και κατά τις Σήκωσες.