Χυμοποίηση φρούτων και λαχανικών

Οι χυμοί είναι πολύ αγαπητοί σε μικρούς και μεγάλους. Είναι εύγευστοι, θρεπτικοί και υγιεινοί. Σήμερα, παρόλο που υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από βιομηχανοποιημένους χυμούς στην αγορά, εντούτοις πολλές είναι οι νοικοκυρές που προτιμούν να διαθέσουν λίγο κόπο και χρόνο για να ετοιμάσουν σπιτίσιους χυμούς, τόσο για την οικογένειά τους όσο και για τους φίλους τους. Οι χυμοί αυτοί είναι πολύ νόστιμοι αλλά έχουν και το πλεονέκτημα ότι είναι απαλλαγμένοι από χρωστικές ουσίες και διάφορα συντηρητικά.

Περιγραφή Τεχνικής
Περιγραφή τεχνικής

Η χυμοποίηση είναι μια εργασία πολύ εύκολη με την οποία μπορεί να ασχοληθεί η κάθε νοικοκυρά. Επίσης, είναι ένας πολύ καλός τρόπος αξιοποίησης των φρούτων και λαχανικών, ιδιαίτερα όταν προέρχονται από το πλεόνασμα της παραγωγής ή όταν η τιμή τους είναι χαμηλή.

Ουσιαστικά είναι μια μέθοδος διατήρησης κατά την οποία χρησιμοποιούμε την αποστείρωση, δηλαδή την ψηλή θερμοκρασία (βρασμό), ώστε να πετύχουμε την ολοκληρωτική καταστροφή των μικροοργανισμών και να διατηρήσουμε τα προϊόντα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Κυπριακή Ονομασία
Χυμοποίηση φρούτων και λαχανικών
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Χυμοποίηση φρούτων και λαχανικών

Μέθοδος Επεξεργασίας
Χρονολογία
21ος αιώνας
Συμπληρωματικά Στοιχεία

Μπορούμε να διατηρήσουμε χυμούς από πολλά φρούτα και λαχανικά, όπως πορτοκάλια, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ, σταφύλι, ντομάτες.

Κάποια σημεία για την επιτυχία των χυμών είναι τα ακόλουθα:
• Τα φρούτα και λαχανικά που θα χρησιμοποιήσουμε πρέπει να είναι φρέσκα, ώριμα και γερά. Αν είναι δυνατόν να χρησιμοποιούνται την ίδια μέρα της συγκομιδής τους. Έτσι θα έχουμε χυμούς με ωραίο άρωμα και γεύση.
• Για τους χυμούς από εσπεριδοειδή (λεμονάδες, πορτοκαλάδες κτλ.), να έχουμε υπόψη μας ότι τα φρούτα που θα χρησιμοποιήσουμε δεν πρέπει να είναι υπερώριμα. Επίσης, ο τρόπος που θα στίψουμε τα φρούτα είναι βασικός παράγοντας για να διατηρήσουν το άρωμά τους. Ο καλύτερος τρόπος είναι να χρησιμοποιούμε τον εκχυμωτή εκείνο που τοποθετείται το φρούτο στη θήκη και πιέζεται από πάνω, για να βγει όχι μόνον ο χυμός αλλά και το άρωμα (αιθέρια έλαια) από τη φλούδα του. Αν θα χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρικό εκχυμωτή θα πρέπει να ξύσουμε 3-4 φρούτα στον τρίφτη και να αφήσουμε το ξύσμα μέσα στο χυμό μέχρι να στίψουμε όλα τα φρούτα.
• Για τη διατήρηση των χυμών απαραίτητη είναι η χρήση γυάλινων μπουκαλιών που κλείνουν αεροστεγώς ή που κλείνουν με το ειδικό εργαλείο σφραγίσματος των μπουκαλιών, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα πώματα.
• Για να διατηρηθούν οι χυμοί (χωρίς ζάχαρη) απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σωστή αποστείρωση του προϊόντος. Γι΄ αυτό όταν γεμίσουμε τα μπουκάλια με το χυμό, τα κλείνουμε και τα τοποθετούμε όρθια μέσα σε ψηλή κατσαρόλα, πάνω σε χοντρό σανίδι ή χοντρό ύφασμα. Τα καλύπτουμε με νερό που πρέπει να τα σκεπάζει τουλάχιστον 2-3 εκατοστά. Τα βάζουμε στη φωτιά και κοχλάζουμε τα μικρά μπουκάλια για 10 λεπτά και τα μεγάλα για 20 λεπτά. Μετρούμε το χρόνο της αποστείρωσης από τη στιγμή που θα αρχίσει να κοχλάζει το νερό.
• Μετά την αποστείρωση, βγάζουμε προσεκτικά τα μπουκάλια από το νερό και τα τοποθετούμε σε χοντρό ύφασμα μακριά από ρεύματα αέρος. Τα αφήνουμε να κρυώσουν και τα αποθηκεύουμε σε μέρος σκοτεινό και δροσερό.
• Οι λεμονάδες, οι πορτοκαλάδες και η σάλτσα ντομάτας «κέτσιαπ» όταν ετοιμαστούν θα πρέπει πάντοτε να τοποθετούνται σε αποστειρωμένα μπουκάλια και να κλείνονται αεροστεγώς. Όταν κρυώσουν, τα αποθηκεύουμε σε μέρος σκοτεινό και δροσερό.

Για την αποστείρωση των μπουκαλιών χρησιμοποιούμε τις εξής μεθόδους, αφού φυσικά τα πλύνουμε καλά:
1η: Τοποθετούμε τα μπουκάλια σε μια κατσαρόλα, αφού πρώτα τοποθετήσουμε στον πάτο μια χοντρή πετσέτα, τα καλύπτουμε με κρύο νερό και τα αφήνουμε να κοχλάσουν για 10 λεπτά.
2η: Τοποθετούμε τα μπουκάλια σε κρύο φούρνο, τον ανάβουμε σε θερμοκρασία 100 βαθμών και τα αφήνουμε περίπου για 10 λεπτά.
3η: Τοποθετούμε τα μπουκάλια στο πλυντήριο των πιάτων, στο ξέβγαλμα χωρίς απορρυπαντικό και σε ψηλή θερμοκρασία.

(Χούτρη Μ. 2009)

Βιβλιογραφία

Χούτρη, Μ. (2009) Χυμοποίηση Φρούτων και Λαχανικών, Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος: Τμήμα Γεωργίας (επιμ.), Έκδοση 3/2009, Λευκωσία.

Ερευνητής/Καταχωρητής

Βαρβάρα Γιάγκου