Κυπριακό ψωμί κριθαρένιο.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Στα χωριά που οι γυναίκες ζύμωναν το ψωμί της οικογένειας, ετοίμαζαν τις καυκαλιές για να διατηρούν πάντα κάποιες ποσότητες ψωμιού στο σπίτι, για κάθε χρήση.
Ονομασία - Συνταγή
Ψωμί μοιρασμένο οριζόντια στα δύο και αποξηραμένο σε φούρνο.
1 ψωμί κριθαρένιο
Κόβουμε το ψωμί στη μέση, οριζόντια.
Τοποθετούμε τα δύο κομμάτια σε ταψί και τα βάζουμε για περίπου μισή ώρα, ή όσο χρειαστεί, να αποξηρανθούν στο φούρνο, σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Τα αφήνουμε να κρυώσουν και μετά τα φυλάμε σε πάνινα σακούλια ή σε άλλα δοχεία.
(Μαρούλα Οικονομίδου, 85 ετών, Πεδουλάς)
Υλικά
1 ψωμί κριθαρένιο
Εκτέλεση:
Κόβουμε το ψωμί στη μέση, οριζόντια.
Τοποθετούμε τα δύο κομμάτια σε ταψί και τα βάζουμε για περίπου μισή ώρα, ή όσο χρειαστεί, να αποξηρανθούν στο φούρνο, σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Τα αφήνουμε να κρυώσουν και μετά τα φυλάμε σε πάνινα σακούλια ή σε άλλα δοχεία.
Μαρούλα Οικονομίδου, 85 ετών
Πεδουλάς
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Στα χωριά που οι γυναίκες ζύμωναν το ψωμί της οικογένειας, ετοίμαζαν τις καυκαλιές για να διατηρούν πάντα κάποιες ποσότητες ψωμιού στο σπίτι, για κάθε χρήση.
Όταν δεν είχαν ψωμί, έβρεχαν τις καυκαλιές με νερό, για να μαλακώσουν.
Επίσης τις χρησιμοποιούσαν σε σούπες.
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Προφορική μαρτυρία:
Μαρούλα Οικονομίδου, 85 ετών, Πεδουλάς. Καταγραφή: Στάλω Λαζάρου, 9.03.2010.
Στάλω Λαζάρου
Τρόφιμα
αλεύριν,το
Το αλεύρι αποτελεί διαχρονικά τη βασική πρώτη ύλη για την παρασκευή των διαφόρων ζυμωμάτων, με κυριότερο το ψωμί.
Παραδοσιακές Συνταγές
Βαφτό
Το χοιρινό λίπος έλιωνε πάνω στο ψωμί σαν βούτυρο, φτιάχνοντας ένα μοναδικό μεζέ. Συνταγή από την Μαραθάσα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κατσούρες με έψημα
Συνταγή από τη Μαραθάσα. Στην παραλλαγή αυτή των κατσούρων χρησιμοποιείται προζυμένιο ψωμί μαζί με έψημα, το οποίο απαντάται σε πολλά παραδοσιακά γλυκά της περιοχής.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κατσούρες, το γλυκό των φτωχών, με φρουτοσαλάτα
Οι κατσούρες με ζάχαρη αποτελούσαν διαδεδομένο έδεσμα της περιόδου της Αγγλοκρατίας. Ήταν εύκολο στην παρασκευή αλλά και φτηνό, γι' αυτό και αποκαλείται γλυκό των φτωχών. Στη συγκεκριμένη συνταγή…
Παραδοσιακές Συνταγές
Κούμουλλα
Τα κούμουλλα φτιάχνονταν σε διάφορες εορταστικές περιστάσεις, όπως τα Χριστούγεννα και οι ονομαστικές εορτές. Σε ορισμένες περιοχές προσφέρονταν για το κάλεσμα στο γάμο, ενώ συνδέονταν κατεξοχήν με…
Τρόφιμα
ψουμίν,το
Οι γυναίκες έπρεπε να σηκωθούν την αυγή για να ετοιμάσουν το μπούκκωμαν, πού ήταν συνήθως ψουμίν και χαλλούμιν ή ελιές με κρομμύδιν. Βασικά το μπούκκωμαν ήταν μπόλικο ψωμί. Γι' αυτό έλεγαν:…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ψωμί κριθαρένιο
Σε περίπτωση που μια οικογένεια δεν είχε σιτάρι, έπαιρνε τους καρπούς του κριθαριού και παρασκεύαζε αλεύρι, το οποίο χρησιμοποιούσε για να φτιάξει ψωμιά.
Παραδοσιακές Συνταγές
Ψωμί με προζύμι
Για την ετοιμασία του προζυμιού χρησιμοποιείται ο Αγιασμός του Τιμίου Σταυρού που γίνεται στις 14 Σεπτεμβρίου. Με το Αγίασμα αυτό και λίγο αλεύρι φτιάχνεται μέρος του προζυμιού, το οποίο είναι έτοιμο…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ψωμί σιταρένιο
"... σιγά σιγά παίρνουμε όλο το αλεύρι προσθέτοντας το νερό, όταν χρειάζεται, και το ζυμώνουμε καλά. Όταν το ζυμώσουμε, το σκεπάζουμε για λίγο να ξεκουραστεί." (Σωτήρα Κυριάκου, Κυπερούντα)