Κατσούρες, το γλυκό των φτωχών, με φρουτοσαλάτα
Κατσούρες με φρουτοσαλάτα (Μαγειρεύω Κυπριακά 2014).
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Οι κατσούρες με ζάχαρη αποτελούσαν διαδεδομένο έδεσμα της περιόδου της Αγγλοκρατίας. Ήταν εύκολο στην παρασκευή αλλά και φτηνό, γι' αυτό και αποκαλείται γλυκό των φτωχών. Στη συγκεκριμένη συνταγή παρουσιάζεται μια ιδιαίτερη παραλλαγή του, αφού συνοδεύεται από φρουτοσαλάτα.
Ονομασία - Συνταγή
Τηγανητό ψωμί με ζάχαρη, το γλυκό των φτωχών, μαζί με φρουτοσαλάτα.
Για τις κατσούρες:
Φέτες από ψωμί (καλύτερα ζυμωμένο του φούρνου)
1 ποτήρι φιστικέλαιο
Ζάχαρη
Για τη φρουτοσαλάτα:
1 αχλάδι
1 μήλο
6 φράουλες
2 πορτοκάλια
2 κουταλιές ζάχαρη
Για τις κατσούρες:
Κόβουμε το ψωμί σε φέτες.
Βάζουμε το λάδι σε τηγάνι και το τοποθετούμε στη φωτιά.
Αφού βράσει το λάδι, προσθέτουμε τις φέτες.
Τις τηγανίζουμε.
Τις βγάζουμε πάνω σε απορροφητικό χαρτί.
Τις πασπαλίζουμε με άφθονη ζάχαρη.
Για τη φρουτοσαλάτα:
Πλένουμε τα φρούτα.
Παίρνουμε τον χυμό από το ένα πορτοκάλι.
Κόβουμε τα φρούτα σε ένα μεγάλο μπολ.
Ρίχνουμε μέσα τον χυμό από το πορτοκάλι και τη ζάχαρη.
Ανακατεύουμε.
Σερβίρουμε σε μικρό μπολ με την κατσούρα στο πλάι.
(Γεωργία Ψηλογένη, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014)
Τηγάνισμα.
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Οι κατσούρες αποτελούσαν διαδεδομένο γλυκό της περιόδου της Αγγλοκρατίας. Ήταν εύκολο στην παρασκευή αλλά και φτηνό, γι' αυτό και αποκαλείται γλυκό των φτωχών (σημ. Πετρούλα Χατζηττοφή).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Καταγραφή:
Γεωργία Ψηλογένη (14 ετών, μαθήτρια του Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς). Βλ. Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής (2014). Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014 (επιμ. Πετρούλα Χατζηττοφή), Αδημοσίευτα στοιχεία.
Πετρούλα Χατζηττοφή
Κατσούρες με ζάχαρη και σουππούθκια με χαρουπόμελο (Μαγειρεύω Κυπριακά 2015).
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Παραδοσιακές Συνταγές
Βαφτό
Το χοιρινό λίπος έλιωνε πάνω στο ψωμί σαν βούτυρο, φτιάχνοντας ένα μοναδικό μεζέ. Συνταγή από την Μαραθάσα.
Τρόφιμα
Δημητριακά και ψωμιά κατά τον 18ον αι.
"Περί των της τροφής", αναφορά του Αρχιμ. Κυπριανού (1788) στο βιβλίο του "Ιστορία Χρονολογική της Νήσου Κύπρου" στα είδη των δημητριακών που καλλιεργούντο και καταναλώνονταν τον 18ον αιώνα.
Τεχνικές Παραγωγής
Διαδικασία παραγωγής ψωμιού
Περιγράφεται η διαδικασία παραγωγής ψωμιού, άλεσμα σιταριού, προζύμι, ζύμωμα, φούρνισμα, διάφορα είδη ψωμιών κ.λ.π.
Τρόφιμα
Είδη ψωμιών τον 19ον αι. (Ψωμιά, ποξαμάτια, γλυσταριές, τα αρκατένα, τριμυθόπιττες, παννυχίδες)
Mας έτυχε να φτάσουμε σ’ ένα χωριό πολύ αργά τη νύχτα, απρόοπτα και πεινασμένοι, και να υποδεχτούν πολύ φιλόξενα αλλά να μην υπάρχει τίποτα στο σπίτι, ούτε ένα κομμάτι ψωμί, ούτε καν λίγο αλεύρι.…
Τρόφιμα
κατσούρα,η
"Κατσούραν έν' που κάμναμενστα κάρβουνα ψημένην,στο λάδιν την βουττούσαμενμε άλας αρτυμένην" (Λαζάρου 2004, 29).
Παραδοσιακές Συνταγές
Κατσούρες
Παλιά αποτελούσαν ένα από τα γεύματα της ημέρας, το οποίο συνόδευαν με ελιές και χαλλούμι.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κατσούρες με έψημα
Συνταγή από τη Μαραθάσα. Στην παραλλαγή αυτή των κατσούρων χρησιμοποιείται προζυμένιο ψωμί μαζί με έψημα, το οποίο απαντάται σε πολλά παραδοσιακά γλυκά της περιοχής.
Παραδοσιακές Συνταγές
Καυκαλιές
Στα χωριά που οι γυναίκες ζύμωναν το ψωμί της οικογένειας, ετοίμαζαν τις καυκαλιές για να διατηρούν πάντα κάποιες ποσότητες ψωμιού στο σπίτι, για κάθε χρήση.
Παραδοσιακές Συνταγές
Σουππούθκια
Το γλυκό αυτό έδεσμα σε παλαιότερες εποχές καταναλωνόταν καθημερινά, αφού ήταν εύγευστο, οικονομικό και πολύ ωφέλιμο. Η δύο παραλλαγές της συνταγής προέρχονται από τον Άγιο Φώτιο Πάφου και τη…
Τρόφιμα
Τιμές καφέ και ζάχαρης τον 19ο αιώνα
Τιμές εισαγόμενου καφέ (από τη Βραζιλία) και ζάχαρης (από την Αυστρία) το 1884.
Τρόφιμα
ψουμίν,το
Οι γυναίκες έπρεπε να σηκωθούν την αυγή για να ετοιμάσουν το μπούκκωμαν, πού ήταν συνήθως ψουμίν και χαλλούμιν ή ελιές με κρομμύδιν. Βασικά το μπούκκωμαν ήταν μπόλικο ψωμί. Γι' αυτό έλεγαν:…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ψωμί κριθαρένιο
Σε περίπτωση που μια οικογένεια δεν είχε σιτάρι, έπαιρνε τους καρπούς του κριθαριού και παρασκεύαζε αλεύρι, το οποίο χρησιμοποιούσε για να φτιάξει ψωμιά.
Παραδοσιακές Συνταγές
Ψωμί με προζύμι
Για την ετοιμασία του προζυμιού χρησιμοποιείται ο Αγιασμός του Τιμίου Σταυρού που γίνεται στις 14 Σεπτεμβρίου. Με το Αγίασμα αυτό και λίγο αλεύρι φτιάχνεται μέρος του προζυμιού, το οποίο είναι έτοιμο…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ψωμί σιταρένιο
"... σιγά σιγά παίρνουμε όλο το αλεύρι προσθέτοντας το νερό, όταν χρειάζεται, και το ζυμώνουμε καλά. Όταν το ζυμώσουμε, το σκεπάζουμε για λίγο να ξεκουραστεί." (Σωτήρα Κυριάκου, Κυπερούντα)
