Κυνήγιον, το

Εφυαλωμένο επιτραπέζιο σκεύος του 13ου αι. με μορφή κυνηγού-γερακάρη στο εσωτερικό του. Μουσείο Πιερίδη, Λάρνακα.

Εφυαλωμένο επιτραπέζιο σκεύος του 13ου αι. με μορφή κυνηγού-γερακάρη στο εσωτερικό του. Μουσείο Πιερίδη, Λάρνακα.

Δ. Παπανικόλα-Μπακιρτζή, 1989. Μεσαιωνική Κυπριακή Κεραμική, σελ. 70-71. Λάρνακα: Ίδρυμα Πιερίδη.

Εφυαλωμένο επιτραπέζιο σκεύος του 13ου αι. με μορφή κυνηγού-γερακάρη στο εσωτερικό του. Μουσείο Πιερίδη, Λάρνακα.

κρέας κυνηγίου, όπως αγριοκάτσικο, ελάφι, λαγός, αγριογούρουνο και διάφορα πτηνά

Ονομασία - Προέλευση
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Κρέας κυνηγιού. Οι Βυζαντινοί είχαν αδυναμία στα θηράματα, γνωστά για τη νοστιμάδα τους. Πρώτη θέση στον κατάλογο κατείχαν τα αγριοκάτσικα, ακολουθούσαν τα ελάφια, οι λαγοί, τα αγριογούρουνα, και τα διάφορα πουλιά (Μότσιας 1998, σελ. 139).

Μέθοδος Εξασφάλισης
Κυνήγι
Μέθοδος Επεξεργασίας

Καλύτερο θεωρούσαν το κρέας του ελαφιού, αλλά οι γιατροί της εποχής το θεωρούσαν δύσπεπτο και κακόχυμο, ενώ τον λαγό τον έκαναν κρασάτο ή ξιδάτο, αλλά τον έτρωγαν και ψητό (Μότσιας 1998, σελ. 139, Κουκουλές 1952, σελ. 51-52).

Διατροφική Αξία

Το ελαφίσιο κρέας κρατούσε υψηλή θέση στις προτιμήσεις των καλοφαγάδων, όπως φαίνεται και από την αναφορά στην κυνηγετική εξόρμηση του Διγενή Ακρίτα (Βασίλειος Διγενής Ακρίτης, στ. 2334-2335):
"τροφαί αυτοίς ετύγχανον, έλαφοι και πουλία, αίγες και χοίροι άγριοι και παν κυνήγι άλλον".

Εορταστικές Περιστάσεις

Ο κυνηγός έβγαινε μόνος του ή με παρέα. Στις κυνηγετικές εξορμήσεις υπήρχαν σκύλοι αλλά και εκπαιδευμένα γεράκια. Αν οι κυνηγοί ανήκαν στην άρχουσα τάξη, το κυνήγι έπαιρνε μορφή εκστρατείας (Μότσιας 1998, σελ. 142).

Χρονολογία
Βυζαντινοί χρόνοι, 7ος - 12ος αι.
Συμπληρωματικά Στοιχεία

Νέα δημοσιευμένη μελέτη (Vionis et al. 2010, σελ. 423-464) για τα βυζαντινά μαγειρικά και επιτραπέζια σκεύη και τις διατροφικές συνήθειες αγροτικών πληθυσμών στην Σαγαλασσό (ΝΔ Μικρά Ασία), με βάση τα ανασκαμμένα κεραμικά ευρήματα, την ανάλυση των οργανικών καταλοίπων σε χύτρες, τη μελέτη των οστών ζώων και τις γραπτές πηγές, έχει δείξει πως οι Βυζαντινοί κάτοικοι προτιμούσαν το κρέας από οικόσιτα ζώα, κατανάλωναν όμως και κυνήγι (το οποίο αντιπροσωπεύεται με 10% των οστών ζώων), κυρίως κρέας ελαφίσιο.

Βιβλιογραφία

Βασίλειος Διγενής Ακρίτης (κατά το χειρόγραφο του Εσκοριάλ) και το άσμα του Αρμούρη. Κριτική έκδοση, Εισαγωγή, Σημειώσεις, Γλωσσάριο Στυλιανού Αλεξίου. Ερμής, Αθήνα 1985.

Γ. Γαλάβαρης, 1995. Ελληνική Τέχνη: Ζωγραφική βυζαντινών χειρογράφων. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.

Φ. Κουκουλές, 1952. Βυζαντινών Βίος και Πολιτισμός. Τόμος Ε. Αθήνα.

Χ. Μότσιας, 1998. Τι έτρωγαν οι Βυζαντινοί. Αθήνα: Εκδόσεις Κάκτος.

Δ. Παπανικόλα-Μπακιρτζή, 1989. Μεσαιωνική Κυπριακή Κεραμική. Λάρνακα: Ίδρυμα Πιερίδη.

A. Vionis, J. Poblome, B. De Cupere, M. Waelkens, 2010. “A Middle-Late Byzantine Pottery Assemblage from Sagalassos: Typo-chronology and Sociocultural Interpretation”. Hesperia 79, σελ. 423-464.

Ερευνητής/Καταχωρητής

Αθανάσιος Βιώνης