Αλατισμένο νερό.
Ονομασία - Προέλευση
Πρόκειται για τη νεράλμη, αλατισμένο νερό που χρησιμοποιείται στην κουζίνα (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αλάρμη,η, 338).
Η λέξης λάρμη ή αλάρμη έχει προέλευση από: αρχ. ιλύς ή άλας + αρχ. άλμη, με τροπή του λμ ˃ ρμ (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα λάρμη - αλάρμη,η, 250).
Στα αρχαία η λέξη είναι ἅλμη ή ἁλμαία και στα ιταλικά σαλατούρα (Κυπρή 1979 [2002²], λήμμα νεράλμη και αλάρμη,η, 329).
Κατασκευάζεται με απλό νερό, στο οποίο προστίθεται άλας, μέχρι το σημείο που το υγρό λάβει τόση πυκνότητα, ώστε αν ρίξουμε αβγό κότας στο υγρό, δηλαδή στην αλάλμη, να επιπλέει (Κυπρή 1989, λήμμα αλάρμη,η, αλάλμη,η, 316).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες - Βιβλιογραφία
Τοποθετούνται ελιές για να «ψηθούν» και να διατηρηθούν για μακρύ διάστημα, καθώς και λαχανικά. Στα παλαιότερα χρόνια με την αλάρμη έπλεναν πληγές καθώς και πληγωμένα ούλα για την παύση αιμορραγιών (Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, λήμμα αλάρμη,η, 338).
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1979 [2002²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Α΄, Γλωσσάριον Γεωργίου Λουκά, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XLI, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1989), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Γ΄, Γλωσσάριον Ιωάννου Ερωτοκρίτου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, XIV, Λευκωσία.
Παυλίδης Α. (επιμ.) (1984), Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ. 1, Φιλόκυπρος, Λευκωσία.
Κυριακή Παντελή, Αργυρώ Ξενοφώντος
Τρόφιμα
ελιές κουμνιαστές,οι
Οι κουμνιαστές ελιές γίνονταν με ώριμες μαύρες ελιές. Οι Κύπριες έπλεναν με νερό τις ελιές, τις άφηναν σε άλμη για 3-4 ημέρες και τις διατηρούσαν σε δοχείο με αλάτι.
Παραδοσιακές Συνταγές
ελιές μαύρες,οι
"... τις αλατίζουμε και τις αφήνουμε στη λεκάνη. Τις ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει το αλάτι και είναι έτοιμες" (Προφ. μαρτυρία: Παναγιώτα Χαραλάμπους, 50 ετών, Κυπερούντα - Λεμεσός, στις Κουρρή και…
Παραδοσιακές Συνταγές
ελιές ξιδάτες,οι
"Κλείνουμε το δοχείο και τις αφήνουμε 40 μέρες, αλλά τις ανακατεύουμε καθημερινά. Μετά από 40 ημέρες, αν οι ελιές έχουν πολύ νερό, το αδειάζουμε. Προσθέτουμε το ελαιόλαδο και το ξίδι" (Προφ. μαρτυρία…
Τρόφιμα
ελιές ξιδάτες,οι
Για τη παρασκευή των ξιδάτων ελιών, οι γυναίκες έσχιζαν με λεπίδα τη σάρκα των ελιών και τις ξεπίκριζαν σε νερό για 6 ημέρες. Στη συνέχεια, τις στράγγιζαν και τις έβαζαν σε δοχείο με άλμη για 20…
Παραδοσιακές Συνταγές
ελιές πράσινες τσακκιστές,οι
"Σπάζουμε τις ελιές. Τις ρίχνουμε σε ένα δοχείο με νερό. Βάζουμε το νερό, το αλάτι, το λεμόνι και φτιάχνουμε ένα μείγμα. Βάζουμε τις ελιές σε μπουκάλες και γεμίζουμε με το μείγμα που ετοιμάσαμε" (…
Τρόφιμα
ελιές τσακκιστές,οι
Πράσινες ελιές που για την παρασκευή τους τις χτυπούσαν (τις τσάκκιζαν) με πέτρα.
Τεχνικές Παραγωγής
Τρόποι παρασκευής ελιών
Υπάρχουν πολλοί τρόποι παρασκευής των ελιών και κάποιοι είναι παρόμοιοι με εκείνους της αρχαιότητας: μαύρη του βαρελιού ή του κουμνιού (πήλινου δοχείου), η κολυμπάτη σε αλάρμη (αλατόνερο), η…