Κουλούρια με σησάμι. Συνοδεύονται με χαλούμι και ελιές μαυρες.
Άδεια δημοσίευσης: Κατερίνα Μηνά-Καρεκλά.
Μετά την παρασκευή της ζύμης, τα κουλούρια πλάθονται σε διάφορα σχήματα, όπως δακτυλιές, κυκλικά, αλλά και αυγωτές, βατραχάκια, ζεμπυλούθκια, σταυροκούλουρα κ.λπ. για τις εορταστικές περιστάσεις.
Ονομασία - Συνταγή
Παραδοσιακά κουλούρια.
1 κιλό αλεύρι (1/2 φαρίνα, 1/2 χωριάτικο)
Λίγο αλάτι
120 γρ. παραδοσιακό προζύμι (σε μέγεθος 2 αυγών)
Μέχλεπι
Μαστίχα
Γλυκάνισο
Σησάμι
Νερό (όσο χρειάζεται)
Για την παρασκευή τους, ανακατεύουμε το αλεύρι με το ανακαινισμένο προζύμι, προσθέτουμε το αλάτι, τη μαστίχα, τη μέχλεπι, χλιαρό νερό και φτιάχνουμε μια κανονική ζύμη.
Την αφήνουμε 1-2 ώρες να φουσκώσει και πλάθουμε δακτυλιές ή κουλούρια στο σχήμα που θέλουμε.
Τα πασπαλίζουμε με σησάμι ασπρισμένο και γλυκάνισο και τα αφήνουμε να φουσκώσουν (να μπουν) σε ζεστό μέρος σκεπασμένα με καθαρό ύφασμα και μάλλινη κουβέρτα.
Ψήνουμε στον παραδοσιακό φούρνο για 1 ώρα περίπου.
(ΥΓΦΠΠ 2009, 71)
Ψήσιμο σε παραδοσιακό φούρνο.
Το ζύμωμα γίνεται με παραδοσιακό προζύμι από αγιασμό, που ανακαινίζεται από την προηγούμενη μέρα για να ανανεωθεί. Νωρίς το επόμενο πρωί οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα παραδοσιακά κουλούρια, τις δακτυλιές, τις αυγωτές και τα ψωμιά για τις γιορτινές μέρες (ΥΓΦΠΠ 2009, 71).
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Ένα έθιμο του Πάσχα, που διατηρείται μέχρι σήμερα στην ύπαιθρο είναι το παραδοσιακό ζύμωμα. Γίνεται συνήθως τη Μεγάλη Πέμπτη ή το Μεγάλο Σάββατο. Δεν συνηθίζεται τη Μεγάλη Παρασκευή γιατί είναι η μέρα της ταφής του Χριστού (ΥΓΦΠΠ 2009, 71).
Σε πολλά χωριά συνήθιζαν από παλιά με το πρώτο ζυμάρι να φτιάχνουν το σταυροκούλουρο, ένα μεγάλο κουλούρι με σταυρό στη μέση από κυλινδρικό ζυμάρι, το οποίο κρέμμαζαν στον τοίχο και έτρωγαν 40 μέρες μετά το Πάσχα. Το κουλούρι αυτό πίστευαν ότι είναι ευλογημένο και άγιαζε το σπίτι. Σε κάποιες περιοχές έφτιαχναν κουλούρια, τα οποία ψαλίδιζαν στις άκρες και έμοιαζαν με το αγκάθινο στεφάνι που φόρεσαν στον Χριστό (ΥΓΦΠΠ 2009, 71).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Επίσης, έφτιαχναν και συνεχίζουν να φτιάχνουν ακόμα και στις μέρες μας και κουλούρια σε διάφορα άλλα σχήματα, όπως βατραχάκια, ζεμπυλούθκια κ.ά. (ΥΓΦΠΠ 2009, 71).
Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (2009). "Για την αγρότισσα: Πασχαλινά ζυμωτά και φαγητά", Αγρότης, Απρίλιος-Μάιος-Ιούνιος 2009.
Βαρβάρα Γιάγκου
Ζύμωμα, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Ζύμωμα, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρι από ζυμώματα του γάμου, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρια μαργαρίτες, τοποθετημένες σε σανιδιά πριν το ψήσιμο. Ζυμώματα του γάμου, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρι από ζυμώματα του γάμου, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρια και δακτυλιές σε παραδοσιακό φούρνο. Κελιά, Λάρνακα.
Πηγή: Ιστοσελίδα Facebook.
Κουλούρια σε παραδοσιακό φούρνο. Ζυμώματα του γάμου, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Φρεσκοψημένα κουλούρια. Ζυμώματα του γάμου, Κυπερούντα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρια μαργαρίτες.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρι στρογγυλό.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Κουλούρι με τρεις λωρίδες.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Δακτυλιές, αυγωτή, και κουλούρια διαφόρων άλλων σχημάτων.
Άδεια δημοσίευσης: Υπουργείο Γεωργίας.
Κομμένο κουλούρι, για κέρασμα.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Παραδοσιακές Συνταγές
αβκωτές,οι, κουκκουρκά,η, κουλλούρκα μυλλωμένα,τα
Συνταγή για ζύμωμα κουλουριών και παξιμαδιών, με τη χρήση ζωικού ή φυτικού λίπους. Το ίδιο ζυμάρι το χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή αβκωτών, πασχαλινών ζυμωμάτων διαφόρων μορφών με κόκκινο αβγό…
Τρόφιμα
αβκωτή,η
Πασχαλινό έδεσμα. Οι γυναίκες, αφού ζύμωναν τις κουλούρες και τις φλαούνες, έκαναν μικρές θήκες σε σχήμα σαλιέρας, δηλαδή αλατοθήκης, μέσα στις οποίες τοποθετούσαν όρθια συνήθως ένα ή δύο αβγά ψημένα…
Τρόφιμα
αλεύριν,το
Το αλεύρι αποτελεί διαχρονικά τη βασική πρώτη ύλη για την παρασκευή των διαφόρων ζυμωμάτων, με κυριότερο το ψωμί.
Τρόφιμα
αρκατένα,τα
Ξεχωριστό είδος κουλουριών που ζυμώνονται με προζύμι από ρεβίθια. Για να πετύχει ο αρκάτης, δηλαδή το προζύμι για τα αρκατένα, πρέπει τα ρεβίθια να είναι καλόψητα.
Τρόφιμα
αρμυροκουλλούρα,η
Αλμυρή πίτα της Καθαράς Δευτέρας, από αλεύρι, αλάτι και νερό. Το βράδυ, ένα κομμάτι της πίτας έμπαινε κάτω από το προσκέφαλο των νεαρών κοπέλων που ευελπιστούσαν να ονειρευτούν, έτσι, τον μέλλοντα…
Τρόφιμα
άρτος,ο - αφράντα,η
Οι άρτοι παρασκευάζονταν σε ειδικές περιπτώσεις όπως στις εορτές Αγιών, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα, στους γάμους και τα μνημόσυνα ως προσφορά στην εκκλησία.
Τρόφιμα
Γαλένα
Πασχαλινά κουλούρια. Τα γαλένα φτιάχνονταν σε ορισμένες περιοχές, κυρίως στην Πάφο, και ήταν ζυμωμένα με ζάχαρη και γάλα.
Τρόφιμα
γλισταρκά,η
Κουλούρι μεγάλο και λεπτό. Μέσα στο κουλούρι διασταύρωναν λεπτά κορδόνια ζυμάρι σε διάφορα σχέδια.
Παραδοσιακές Συνταγές
Δαχτυλιές
Οι δαχτυλιές έχουν στενόμακρο σχήμα και χωρίζονται σε παράλληλα κομμάτια, ούτως ώστε να κόβονται ευκολότερα και ομοιόμορφα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κουλλούρκα κορνιώτικα
".. κόβουμε από τη ζύμη ένα κομμάτι, το περνάμε μέσα από το σησάμι το οποίο το έχουμε τοποθετήσει σε μία πετσέτα και το πλάθουμε σε κουλούρια μακρόστενα, στρογγυλά. Δημιουργούμε πασχαλινές κούκλες,…
Παραδοσιακές Συνταγές
Κούμουλλα
Τα κούμουλλα φτιάχνονταν σε διάφορες εορταστικές περιστάσεις, όπως τα Χριστούγεννα και οι ονομαστικές εορτές. Σε ορισμένες περιοχές προσφέρονταν για το κάλεσμα στο γάμο, ενώ συνδέονταν κατεξοχήν με…
Τρόφιμα
κούμουλλα,τα
Κυβικά παξιμάδια: που ετοίμαζε κάθε υποψήφια μητέρα ως κεραστικό για το νεογέννητο / που προσφέρονταν στους γάμους / που παρασκευάζονταν τα Χριστούγεννα.
Παραδοσιακές Συνταγές
σησαμωτά,τα
Τα αρτοπαρασκευάσματα αυτά συνηθίζονταν σε όλα τα χωριά της Κύπρου. Φτιάχνονταν ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα και το Πάσχα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Τερτζιελλούθκια ή κουλλουρούθκια με το έψημα
"Παλιά εκάμναμεν κουλουράκια με το έψημα όταν ωριμάζαν τα σταφύλια. Επιάναμεν τα που το αμπέλι τζιαι εκάμναμεν τα έψημα. Δηλαδή τους μήνες Σεπτέμβρη έως το Νιόβρη, ακόμα τζιαι το Δεκέβρη ήταν η…
Τρόφιμα
Χριστουγεννιάτικα παραδοσιακά ζυμώματα
Τα παραδοσικά ζυμώματα των Χριστουγέννων περιλαμβάνουν : τα «χριστόψωμα», τις «γεννόπιτες» και τα «κουλούρια» σε διάφορα σχήματα και ονομασίες.