Χαλλουμωτή (κέικ χαλλουμιού).
Πηγή: Ιστοσελίδα Facebook.
Το κέικ χαλουμιού είναι μια νεότερη εκδοχή της χαλλουμωτής που δεν διαφέρει πολύ από τα γνωστά κέικ τυρόπιτα, αλλά αξιοποιεί τις ντόπιες κυπριακές γεύσεις. Το χαλλούμι προστίθεται σε ζύμη με αυγά, και η χαλλουμωτή ψήνεται σε φόρμα στο φούρνο.
Ονομασία - Συνταγή
Κυπριακό κέικ τυρόπιτα με χαλούμι, ντόπιο λευκό τυρί.
Εκδοχή Α΄
1 ποτήρι λάδι
1 ποτήρι χαλούμι τριμμένο
6 αυγά
1 ½ ποτήρι γάλα
1 ποτηράκι κονιάκ
3 ποτήρια αλεύρι
Λίγο αλάτι
Λίγο δυόσμο
2 κουταλάκια baking powder
Εκδοχή Β΄
7 αυγά
3 ½ φλιτζάνια τριμμένο αιγοπρόβειο χαλούμι
1/2 φλιτζάνι γάλα
1/2 φλιτζάνι ζάχαρη
1 φλιτζάνι βούτυρο φυτικό
2 ½ φλιτζάνια αλεύρι
1 κουταλάκι μαυρόκοκκο
3 δάκρυα μαστίχας και ένα κουταλάκι μέχλεπι κοπανισμένα με ένα κουταλάκι ζάχαρη
1/2 φλιτζάνι φρέσκο δυόσμο ψιλοκομμένο
3 κουταλάκια B.P.
Σησάμι και μαυρόκοκκο για άλειμμα
1 κρόκο για άλειμμα
Εκδοχή Α΄
Βάζουμε στο μίξερ το λάδι, το τριμμένο χαλούμι, το δυόσμο και ένα-ένα τα αυγά.
Μετά λίγο-λίγο το κονιάκ εναλλάξ με λίγο-λίγο γάλα και το μισό αλεύρι.
Όταν τελειώσουν τα υγρά βάζουμε λίγο αλάτι, το baking powder και το υπόλοιπο αλεύρι.
Το βάζουμε σε βουτυρωμένη φόρμα στο φούρνο για 45΄στους 175ο C.
(Σωτήρα Κυριάκου, 36 ετών, Κυπερούντα)
Εκδοχή Β΄
Χωρίζουμε τους κρόκους από τα ασπράδια.
Κτυπούμε το βούτυρο με τους κρόκους και τη ζάχαρη.
Κοσκινίζουμε τα αλεύρι με το B.P.
Προσθέτουμε στο μείγμα το γάλα και μετά τα υπόλοιπα υλικά εκτός από τα ασπράδια.
Φτιάχνουμε μαρέγκα και την τυλίγουμε απαλά στο μείγμα.
Βουτυρώνουμε ένα στρογγυλό ταψί για κέικ και δύο μακρόστενες φόρμες και ρίχνουμε μέσα το μείγμα.
Αλείφουμε την επιφάνεια με αυγό και πασπαλίζουμε με σησάμι και μαυρόκοκκο.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου.
(Φλωρεντία Κυθραιώτου)
Ψήσιμο σε φούρνο.
Παραδοσιακά οι χαλλουμόπιτες φτιάχνονταν με προζύμι (και όχι με baking powder). Η ζύμη ήταν η απλή του ψωμιού χωρίς επιπρόσθετα υλικά, εκτός από το λάδι. Επίσης το χαλλούμι προστίθετο σε κομματάκια (κύβους), και όχι τριμμένο.
(Σημ. Στάλω Λαζάρου)
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Οι χαλλουμωτές αποτελούν παραδοσιακό ζύμωμα της Κύπρου. Καταναλώνονταν τις περιόδους που δεν ήταν νηστεία ως πρόγευμα, αλλά μπορούσαν να αντικαταστήσουν και ένα γεύμα (Σημ. Φλωρεντία Κυθραιώτου).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Προφορική μαρτυρία:
Σωτήρα Κυριάκου, 36 ετών, Κυπερούντα (βλ. Κούρρη, Π. και Λαζάρου, Σ. (επιμ.) (2007). Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα, Αδημοσίευτα στοιχεία).
Στάλω Λαζάρου, Φλωρεντία Κυθραιώτου
Τριμμένο χαλλούμι με δυόσμο, υλικά για τη χαλλουμωτή.
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Παραδοσιακές Συνταγές
αβκά τηανητά με χαλλούμιν,τα
Είδος ομελέτας με τυρί. Κατά προτίμηση τρώγεται με λεμόνι, για καλύτερη γεύση.
Παραδοσιακές Συνταγές
Αναρόπιττα αλμυρή
Πίτα με γέμιση από μείγμα αναρής και χαλουμιού, δύο χαρακτηριστικών κυπριακών τυριών.
Παραδοσιακές Συνταγές
βαζάνια μοβ βαρκούλα,τα
Στη σύγχρονη αυτή συνταγή η μελιτζάνα μετατρέπεται σε βαρκούλα, γεμίζεται με αρωματικά φυτά και καλύπτεται από μείγμα με κτυπημένα τυριά και αυγά. Το κυπριακό στοιχείο εντοπίζεται στα υλικά της…
Παραδοσιακές Συνταγές
βαζάνια ρολό, γεμιστά με χαλλούμιν,τα
Αν και φαγητό της σύγχρονης εποχής από τη διεθνή κουζίνα, τα ρολά μελιτζάνας αποκτούν κυπριακό χαρακτήρα με τη γέμιση χαλλουμιού. Ψήνονται σε σάλτσα ντομάτας με πινόλια, και σερβίρονται με κυπριακή…
Παραδοσιακές Συνταγές
Κατσούρες
Παλιά αποτελούσαν ένα από τα γεύματα της ημέρας, το οποίο συνόδευαν με ελιές και χαλλούμι.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κέικ βανίλιας και σοκολάτας
Οικογενειακή συνταγή για ένα ευρωπαϊκού τύπου γλυκό, το οποίο συνόδευε ως κέρασμα τον απογευματινό καφέ. Προέρχεται από την Αμμόχωστο του 20ού αιώνα, και εξακολουθεί να φτιάχνεται μέχρι σήμερα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κέικ γεωγραφίας
Επιδόρπιο του ευρωπαϊκού χώρου, που υιοθετήθηκε ευρέως από την νεότερη κυπριακή κουζίνα. Το κέικ γεωγραφίας αποτελούσε το κατεξοχήν γλυκό που έφτιαχναν κατά το πρόσφατο παρελθόν σε διάφορα μέρη του…
Παραδοσιακές Συνταγές
Κριθαράκι με κιμά
Το κριθαράκι οφείλει την ονομασία του στο σχήμα του, που μοιάζει με καρπό κριθαριού. Συνήθως συνδυάζεται με κιμά, και σερβίρεται με τριμμένο χαλλούμι.
Παραδοσιακές Συνταγές
Μοσχαρίσιο φιλέτο γεμιστό με χαλλούμι και αγρέλια
Σύγχρονο πιάτο με σύνθετους συνδυασμούς γνωστών γεύσεων της κυπριακής κουζίνας. Η πλήρης περιγραφή της συνταγής αναφέρει: Φιλέτο μόσχου γεμιστό με χαλλούμι και αγρέλια, αγκαλιασμένο σε παπαρδέλες…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ντομάτες με χαλλούμι
Πιάτο με χαρακτηριστικό κυπριακό άρωμα. Το χαλούμι ψήνεται μέχρι να ροδοκοκκινίσει, και τοποθετείται πάνω από φέτες ντομάτας. Η συνταγή προέρχεται από τον Ύψωνα της επαρχίας Λεμεσού.
Τεχνικές Παραγωγής
Παραγωγή χαλλουμιού και αναρής
Το χαλλούμι και η αναρή ήταν απαραίτητα σε κάθε νοικοκυριό της Κύπρου, και στις δύο κοινότητες (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων).
Τεχνικές Παραγωγής
παρασκευή χαλλουμιού,η
Tο χαλλούμιν είναι το κυριότερο είδος τυριού που παρασκευάζεται στην Kύπρο από όπου έχει και την προέλευσή του. Eίναι ημίσκληρος τύπος τυριού και διατηρείται για αρκετό χρονικό διάστημα σε άλμη από…
Παραδοσιακές Συνταγές
Πέρδικες γεμιστές
"Τρίβουμε το χαλούμι και ανακατεύουμε με τα αυγά. Γεμίζουμε τις πέρδικες με το μείγμα και ράβουμε την κοιλιά." (Ιφιγένεια Ελευθερίου, Κυπερούντα)
Παραδοσιακές Συνταγές
Πίτσα παραδοσιακή, κλειστή
Ένα αγαπημένο φαγητό μικρών και μεγάλων αποδίδεται "κυπριακά", με χρήση ντόπιων υλικών της παραδοσιακής κουζίνας.
Παραδοσιακές Συνταγές
Πουλιά με χαλλούμι
Συνταγή για γεμιστά πτηνά κυνήγια (περδίκια, περιστέρια ή ορτύκια). "Αλείφουμε με βούτυρο, βάζουμε στην κοιλιά τους ρίγανη και κομματάκια χαλούμι και ροδοκοκκινίζουμε στον φούρνο." (Σταυρούλα Βορκά…
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με χαλλούμιν (χελλίμπουρι) στη σάτζ̆ην (σάτζην),τα
Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία πουρεκκιών στη σάτζην, ανάλογα με τη γέμιση που χρησιμοποιείται. Μπορεί να περιέχουν χαλλούμιν, αναρή, κιμά, χόρτα, μανιτάρια, κολοκύθι ή πλιγούρι. Κυρίως στην επαρχία…
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με χαλλούμιν στο τηγάνι,τα
Τα πουρέκκια με χαλλούμιν συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο συνηθισμένα τηγανητά πουρέκκια, όπως και αυτά με αναρή, κρέμα και κιμά. Άλλος τρόπος ψησίματος των πουρεκκιών με χαλλούμιν είναι στη σάτζην.
Παραδοσιακές Συνταγές
ραβ(κ)ιόλες κορνιώτικες με αναρή,οι
Σ' αυτή την τοπική παραλλαγή της συνταγής για ραβιόλες, η αναρή αντικαθιστά το χαλούμι ως βάση της γέμισης, ενώ η ζάχαρη δίνει στα ζυμαρικά ελαφρά γλυκιά γεύση.
Παραδοσιακές Συνταγές
ραβιόλες,οι
Πολύ εύγευστα ζυμαρικά, που ψήνονται σε ζωμό κοτόπουλου και σερβίρονται με μπόλικο τρίμμα χαλλουμιού και δυόσμου.
Σιτηρέσιο
Το χαλούμι στη διατροφή των σύγχρονων Κυπρίων
Το χαλούμι φρέσκο ή ώριμο, θεωρείται σήμερα η σημαία της αυθεντικής κυπριακής κουζίνας. Για αιώνες, το τυρί αυτό κατέχει ξεχωριστή θέση στο κυπριακό διαιτολόγιο και συνεχίζει να αποτελεί μέρος των…
Παραδοσιακές Συνταγές
Τουμάτσια
Κυπριακή εκδοχή για λαζάνια. Τα τουμάτσια ψήνονται σε ζωμό κότας και σερβίρονται με τρίμμα από αναρή (μυζήθρα) ή χαλλούμι. Εναλλακτικά, βράζονται σε νερό και σερβίρονται σαν σούπα, αφού προστεθούν…
Παραδοσιακές Συνταγές
Τραχανάς σούπα
Προς το τέλος του ψησίματος συνήθως προστίθενται κομματάκια χαλούμι.
Παραδοσιακές Συνταγές
Φλαουνόπιττα
Η συνταγή, που εμφανίστηκε στα νεότερα χρόνια, περιλαμβάνει αρκετά από τα συστατικά των φλαούνων, γνωστών κυπριακών αρτοσκευασμάτων του Πάσχα. Έτσι, το εναλλακτικό αυτό είδος κέικ θυμίζει γευστικά…
Τρόφιμα
Χαλλούμι (γαστρονομικός χάρτης)
Το Χαλλούμι (φρέσκο ή ώριμο) είναι τυρί το οποίο παρασκευάζεται από γάλα πρόβειο ή αιγινό ή μίγμα αυτών με αγελαδινό γάλα ή χωρίς αυτό.Γαστρονομικός Χάρτης Κύπρου: Άδεια δημοσίευσης από Υπ. Γεωργίας.
Παραδοσιακές Συνταγές
χαλλούμιν,το
Το χαλλούμι (φρέσκο και ώριμο) είναι ένα προϊόν το οποίο θεωρείται παραδοσιακό για την Κύπρο αφού η παραγωγή του γινόταν από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι και σήμερα.Ο παραδοσιακός χαρακτήρας του…
Παραδοσιακές Συνταγές
Χαλλουμογιαχνί
Το φαγητό αυτό το έφτιαχναν στην Πιτσιλιά κατά την εβδομάδα της Τυροφάγου. Τις συγκεκριμένες μέρες συνηθιζόταν και συνηθίζεται ακόμη η κατανάλωση γαλακτοκομικών, πριν την έναρξη της νηστείας του…
Παραδοσιακές Συνταγές
Χαλλουμόπιττες ή χαλλουμωτές
Οι παραδοσιακές χαλλουμόπιττες παρασκευάζονται με την προσθήκη κομματιών χαλλουμιού και δυόσμου σε απλή ζύμη για ψωμί, κι έχουν συνήθως το σχήμα μικρών στρογγυλών ψωμιών.
Τρόφιμα
ψουμίν,το
Οι γυναίκες έπρεπε να σηκωθούν την αυγή για να ετοιμάσουν το μπούκκωμαν, πού ήταν συνήθως ψουμίν και χαλλούμιν ή ελιές με κρομμύδιν. Βασικά το μπούκκωμαν ήταν μπόλικο ψωμί. Γι' αυτό έλεγαν:…