Κλειστή πίτσα, με ελιές και φρέσκα ντομάτα.
Πηγή: Kobako, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Calzone04.jpg
Ένα αγαπημένο φαγητό μικρών και μεγάλων αποδίδεται "κυπριακά", με χρήση ντόπιων υλικών της παραδοσιακής κουζίνας.
Ονομασία - Συνταγή
Πίτσα παραδοσιακή, κλειστή.
Για τη ζύμη:
3 φλιτζάνια αλεύρι φαρίνα
1 κουταλιά σούπας ελαιόλαδο
1 φλιτζάνι χλιαρό νερό
1 φακελάκι μαγιά
1 κουταλάκι γλυκού αλάτι
1 κουταλάκι γλυκού μέλι
Για τη σάλτσα:
1 κουτί σάλτσα ντομάτας
Ρίγανη
Βασιλικός
Αλάτι
Πιπέρι
Υλικά γέμισης :
Τυρί mozzarella και κόκκινο τυρί
Λουκάνικο σε φέτες
Χαλλούμι σε κύβους
Ελιές μαύρες σε φέτες
Φρέσκια ντομάτα
Διαλύουμε τη νωπή μαγιά σε ένα μικρό μπολ με το νερό και το μέλι.
Ανακατεύουμε σε μεγάλο μπολ το αλεύρι, το ελαιόλαδο και το αλάτι.
Προσθέτουμε όλα τα υλικά για τη ζύμη στο μεγάλο μπολ και ζυμώνουμε.
Αφήνουμε τη ζύμη μας να φουσκώσει, σκεπάζοντάς την με διαφανή μεμβράνη και μια καθαρή πετσέτα.
Βάζουμε τα υλικά της σάλτσας ντομάτας σε ένα κατσαρολάκι στη φωτιά και τα αφήνουμε να καταστηθούν (να δέσουν).
Τρίβουμε το τυρί σε ένα βαθουλό πιάτο και σε σανιδάκι κόβουμε τα υπόλοιπα υλικά της γέμισης.
Ανοίγουμε τη ζύμη, βάζουμε τη σάλτσα ντομάτας και έπειτα με σειρά το τυρί, το λουκάνικο, το χαλλούμι, τις ελιές και την ντομάτα. Ρίχνουμε αραιά από πάνω λίγο τυρί.
Κλείνουμε την πίτσα μαζεύοντας τη ζύμη προς τα πάνω.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C, μέχρι να ροδίσει παντού η ζύμη.
(Λουκάς Στυλιανού, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014)
Ψήσιμο σε φούρνο.
Προσέχουμε κατά την παρασκευή της ζύμης να βάλουμε όσο νερό χρειαστεί. Η ζύμη μας πρέπει να φουσκώσει καλά, αλλά όχι περισσότερο από όσο χρειάζεται.
Σερβίρουμε με σαλάτα!
(Λουκάς Στυλιανού, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014)
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Νεότερη συνταγή, που διασκευάζει τη γνωστή συνταγή για πίτσα χρησιμοποιώντας ντόπια υλικά.
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Καταγραφή:
Λουκάς Στυλιανού (17 ετών, μαθητής της Απεητείου Ξενοδοχειακής Σχολής Αγρού). Βλ. Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής (2014). Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014 (επιμ. Πετρούλα Χατζηττοφή), Αδημοσίευτα στοιχεία.
Πετρούλα Χατζηττοφή
Κυπριακά τσιμπήματα (λουκάνικα, ελιές, ντομάτες, τυρί και χαλλούμι), αποτελούν τα υλικά για την παραδοσιακή, κλειστή πίτσα.
Παραδοσιακές Συνταγές
αβκά τηανητά με χαλλούμιν,τα
Είδος ομελέτας με τυρί. Κατά προτίμηση τρώγεται με λεμόνι, για καλύτερη γεύση.
Τρόφιμα
ελιές κουμνιαστές,οι
Οι κουμνιαστές ελιές γίνονταν με ώριμες μαύρες ελιές. Οι Κύπριες έπλεναν με νερό τις ελιές, τις άφηναν σε άλμη για 3-4 ημέρες και τις διατηρούσαν σε δοχείο με αλάτι.
Παραδοσιακές Συνταγές
ελιές μαύρες,οι
"... τις αλατίζουμε και τις αφήνουμε στη λεκάνη. Τις ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει το αλάτι και είναι έτοιμες" (Προφ. μαρτυρία: Παναγιώτα Χαραλάμπους, 50 ετών, Κυπερούντα - Λεμεσός, στις Κουρρή και…
Παραδοσιακές Συνταγές
ελιές ξιδάτες,οι
"Κλείνουμε το δοχείο και τις αφήνουμε 40 μέρες, αλλά τις ανακατεύουμε καθημερινά. Μετά από 40 ημέρες, αν οι ελιές έχουν πολύ νερό, το αδειάζουμε. Προσθέτουμε το ελαιόλαδο και το ξίδι" (Προφ. μαρτυρία…
Τρόφιμα
ελιές ξιδάτες,οι
Για τη παρασκευή των ξιδάτων ελιών, οι γυναίκες έσχιζαν με λεπίδα τη σάρκα των ελιών και τις ξεπίκριζαν σε νερό για 6 ημέρες. Στη συνέχεια, τις στράγγιζαν και τις έβαζαν σε δοχείο με άλμη για 20…
Παραδοσιακές Συνταγές
ελιές πράσινες τσακκιστές,οι
"Σπάζουμε τις ελιές. Τις ρίχνουμε σε ένα δοχείο με νερό. Βάζουμε το νερό, το αλάτι, το λεμόνι και φτιάχνουμε ένα μείγμα. Βάζουμε τις ελιές σε μπουκάλες και γεμίζουμε με το μείγμα που ετοιμάσαμε" (…
Τρόφιμα
ελιές τσακκιστές,οι
Πράσινες ελιές που για την παρασκευή τους τις χτυπούσαν (τις τσάκκιζαν) με πέτρα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Ζαμπούσσιες
Οι ζαμπούσσιες είναι ένα ξεχασμένο σχεδόν είδος μπουρεκιού ή πίτας της παραδοσιακής μας κουζίνας. Αναλόγως της εποχής έχουν γέμιση από παπαρούνες (πετεινούς), μάραθο ή κίτρινη κολοκύθα. Τις έφτιαχναν…
Παραδοσιακές Συνταγές
Κατσούρες
Παλιά αποτελούσαν ένα από τα γεύματα της ημέρας, το οποίο συνόδευαν με ελιές και χαλλούμι.
Τρόφιμα
Λουκάνικο Πιτσιλιάς
Το Λουκάνικο Πιτσιλιάς παρασκευάζεται στις κοινότητες της Πιτσιλιάς από χοιρινό χονδροκομμένο κιμά που “ψήνεται” (ωριμάζει) σε κόκκινο ξηρό κρασί της περιοχής και στον οποίο προστίθενται διάφορα…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ντομάτες με χαλλούμι
Πιάτο με χαρακτηριστικό κυπριακό άρωμα. Το χαλούμι ψήνεται μέχρι να ροδοκοκκινίσει, και τοποθετείται πάνω από φέτες ντομάτας. Η συνταγή προέρχεται από τον Ύψωνα της επαρχίας Λεμεσού.
Παραδοσιακές Συνταγές
Ντομάτες παστές
"Κόβουμε τις ντομάτες σε φέτες, τις πασπαλίζουμε με αλάτι και τις απλώνουμε στον ήλιο να ξεράνουν." (Δέσποινα Κυριάκου, Κυπερούντα)
Τεχνικές Παραγωγής
Παραγωγή χαλλουμιού και αναρής
Το χαλλούμι και η αναρή ήταν απαραίτητα σε κάθε νοικοκυριό της Κύπρου, και στις δύο κοινότητες (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων).
Τρόφιμα
Παφίτικο λουκάνικο (γαστρονομικός χάρτης)
Το Παφίτικο λουκάνικο παρασκευάζεται στις κοινότητες της επαρχίας Πάφου από χοιρινό κιμά που “ψήνεται” (ωριμάζει) σε κόκκινο ξηρό κρασί της περιοχής και αποξηραίνεται στον ήλιο.
Παραδοσιακές Συνταγές
Πουλιά με χαλλούμι
Συνταγή για γεμιστά πτηνά κυνήγια (περδίκια, περιστέρια ή ορτύκια). "Αλείφουμε με βούτυρο, βάζουμε στην κοιλιά τους ρίγανη και κομματάκια χαλούμι και ροδοκοκκινίζουμε στον φούρνο." (Σταυρούλα Βορκά…
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,τα
Για την παρασκευή της νηστήσιμης και θρεπτικής γέμισης των πουρεκκιών, τα άγρια χόρτα αναμειγνύονται με πλιγούρι, φιδέ και κρεμμύδι.
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με μανιτάρκα,τα
Προσφέρονταν ως γλυκό σε γιορτές, όπως γάμους και βαφτίσια. Η συνταγή προέρχεται από το Λιθροδόντα της επαρχίας Λευκωσίας.
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με στρουθούδκια,τα
Είδος νηστήσιμων πουρεκκιών. "Βάζουμε το ελαιόλαδο σε τηγάνι και μαραίνουμε το κρεμμύδι. Προσθέτουμε τα στρουθούδκια, αλατίζουμε και ψήνουμε" (Προφ. μαρτυρία: Κούλλα Καραμανή, Κόρνος - Λευκωσία.…
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με χαλλούμιν (χελλίμπουρι) στη σάτζ̆ην (σάτζην),τα
Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία πουρεκκιών στη σάτζην, ανάλογα με τη γέμιση που χρησιμοποιείται. Μπορεί να περιέχουν χαλλούμιν, αναρή, κιμά, χόρτα, μανιτάρια, κολοκύθι ή πλιγούρι. Κυρίως στην επαρχία…
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με χαλλούμιν στο τηγάνι,τα
Τα πουρέκκια με χαλλούμιν συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο συνηθισμένα τηγανητά πουρέκκια, όπως και αυτά με αναρή, κρέμα και κιμά. Άλλος τρόπος ψησίματος των πουρεκκιών με χαλλούμιν είναι στη σάτζην.
Παραδοσιακές Συνταγές
Σάλτσα ντομάτας "κέτσαπ"
Συνταγή για σπιτικό, χωρίς συντηρητικά κέτσαπ. Διατηρείται σε βάζα, σε σκοτεινό και δροσερό μέρος.
Παραδοσιακές Συνταγές
Σάρζα ντομάτας
"Τοποθετούμε τις λιωμένες ντομάτες σε σακκούλι βαμβακερό (από κάποτ). Κρεμμάμε το σακούλι στον ήλιο, μέχρι να "ψηθεί" η πάστα." (Μαρία Λαζάρου, Πεδουλάς)
Παραδοσιακές Συνταγές
Φλαουνόπιττα
Η συνταγή, που εμφανίστηκε στα νεότερα χρόνια, περιλαμβάνει αρκετά από τα συστατικά των φλαούνων, γνωστών κυπριακών αρτοσκευασμάτων του Πάσχα. Έτσι, το εναλλακτικό αυτό είδος κέικ θυμίζει γευστικά…
Τρόφιμα
Χαλλούμι (γαστρονομικός χάρτης)
Το Χαλλούμι (φρέσκο ή ώριμο) είναι τυρί το οποίο παρασκευάζεται από γάλα πρόβειο ή αιγινό ή μίγμα αυτών με αγελαδινό γάλα ή χωρίς αυτό.Γαστρονομικός Χάρτης Κύπρου: Άδεια δημοσίευσης από Υπ. Γεωργίας.
Παραδοσιακές Συνταγές
χαλλούμιν,το
Το χαλλούμι (φρέσκο και ώριμο) είναι ένα προϊόν το οποίο θεωρείται παραδοσιακό για την Κύπρο αφού η παραγωγή του γινόταν από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι και σήμερα.Ο παραδοσιακός χαρακτήρας του…
Παραδοσιακές Συνταγές
Χαλλουμόπιττες ή χαλλουμωτές
Οι παραδοσιακές χαλλουμόπιττες παρασκευάζονται με την προσθήκη κομματιών χαλλουμιού και δυόσμου σε απλή ζύμη για ψωμί, κι έχουν συνήθως το σχήμα μικρών στρογγυλών ψωμιών.
Παραδοσιακές Συνταγές
Χαλλουμωτή (κέικ χαλλουμιού)
Το κέικ χαλουμιού είναι μια νεότερη εκδοχή της χαλλουμωτής που δεν διαφέρει πολύ από τα γνωστά κέικ τυρόπιτα, αλλά αξιοποιεί τις ντόπιες κυπριακές γεύσεις. Το χαλλούμι προστίθεται σε ζύμη με αυγά,…
Παραδοσιακές Συνταγές
Χυμός ντομάτας
Για να χρησιμοποιείται ολόχρονα στο μαγείρεμα, ο χυμός ντομάτας συντηρείται με την προσθήκη άλατος, αποθηκεύεται σε γυάλινα μπουκάλια που αποστειρώνονται και φυλάγεται σε σκοτεινό και δροσερό μέρος.