Τραχανάς σούπα

Σούπα τραχανάς με κομματάκια χαλούμι.

Σούπα τραχανάς με κομματάκια χαλούμι.

Πηγή: Στάλω Λαζάρου.

Σούπα τραχανάς με κομματάκια χαλούμι.

Προς το τέλος του ψησίματος συνήθως προστίθενται κομματάκια χαλούμι.

Ονομασία - Συνταγή
Κυπριακή Ονομασία
Σούπα τραχανάς.
Ελληνική Ονομασία - Περιγραφή

Σούπα με τραχανά.

Υλικά Συνταγής

Εκδοχή Α΄
Τραχανάς
Νερό
Χαλούμι (προαιρετικά)

Εκδοχή Β΄
1½ φλιτζάνι τραχανά (χοντροκοπανισμένο)
6 φλιτζάνια ζωμό από κοτόπουλο (το οποίο έχουμε βράσει προηγουμένως)
1 χαλούμι κομμένο σε κύβους
Αλάτι

Εκτέλεση Συνταγής

Εκδοχή Α΄
Βάζουμε νερό μαζί με τον τραχανά σε κατσαρόλα να βράσει ανάλογα με το πόση σούπα θέλουμε να κάνουμε.
Όταν βράσει, βάζουμε τον τραχανά και χαμηλώνουμε τη φωτιά μέχρι να λιώσει ο τραχανάς.
Προσθέτουμε ένα ζωμό κότας και λίγο αλάτι και αφήνουμε τη σούπα στη φωτιά μέχρι να ψηθεί.
Η σούπα σερβίρεται ζεστή. Αν θέλουμε, βάζουμε μέσα και χαλούμι κομμένο σε κύβους.
(Μαρία Παπανεοφύτου, 36 ετών, Κυπερούντα)

Εκδοχή Β΄
Βάζουμε τον τραχανά να φουσκώσει σε νερό από το βράδυ ή αρκετές ώρες πριν τον μαγειρέψουμε.
Προσθέτουμε μετά σε κατσαρόλα το ζωμό μαζί με τον τραχανά και βράζουμε στη φωτιά ανακατεύοντας συνεχώς.
Όταν κοχλάσει, χαμηλώνουμε τη φωτιά και αφήνουμε να ψηθεί.
Προς το τέλος προσθέτουμε το χαλούμι και το αλάτι, βράζουμε ακόμη 2-3 λεπτά και σερβίρουμε μαζί με το κοτόπουλο.
(ΥΓΦΠΠ 2006, 12)

Μέθοδος Μαγειρέματος

Φούσκωμα του τραχανά σε νερό.
Βράσιμο.

Συνταγή

Βάζουμε νερό μαζί με τον τραχανά σε κατσαρόλα να βράσει ανάλογα με το πόση σούπα θέλουμε να κάνουμε.
Όταν βράσει, βάζουμε τον τραχανά και χαμηλώνουμε τη φωτιά μέχρι να λιώσει ο τραχανάς.
Προσθέτουμε ένα ζωμό κότας και λίγο αλάτι και αφήνουμε τη σούπα στη φωτιά μέχρι να ψηθεί.
Η σούπα σερβίρεται ζεστή. Αν θέλουμε, βάζουμε μέσα και χαλούμι κομμένο σε κύβους.

Μαρία Παπανεοφύτου
36 ετών
Κυπερούντα

Σχόλια Συνταγής

Παλαιότερα δεν έβαζαν ζωμό κότας, όπως αναφέρεται στην Εκδοχή Α΄, αλλά έβραζαν κοτόπουλο και χρησιμοποιούσαν το ζωμό για να φτιάξουν τη σούπα, όπως περιγράφεται στην Εκδοχή Β΄ (σημ. Στάλω Λαζάρου).

Σύμφωνα με τη μαρτυρία της Μαρούλας Οικονομίδου, στο χωριό της, τον Πεδουλά, τηγάνιζαν σε ελαιόλαδο κομματάκια ψωμί, τα οποία πρόσθεταν κατά βούληση στη σούπα τραχανά, όταν την σέρβιραν (Μαρούλα Οικονομίδου, 86 ετών, από τον Πεδουλά).

Σύμφωνα με προφορική μαρτυρία του κ. Ανδρέα από τον Φαρμακά, στο χωριό τους πρόσθεταν στη σούπα πολύ ώριμες ντομάτες, οι οποίες ψήνονταν με τη σούπα. Σημειώνεται ότι ο Φαρμακάς θεωρείται από τα χωριά με μεγάλη παραγωγή ντοματών. Οι ντομάτες του Φαρμακά θεωρούνται πολύ εύγευστες (κ. Ανδρέας, 66 ετών, από τον Φαρμακά).

Χρονολογία
19ος-20ός αιώνας.
Βιβλιογραφία

Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Τμήμα Γεωργίας (2006). Κυπριακά παραδοσιακά παρασκευάσματα, Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, Λευκωσία.

Προφορικές μαρτυρίες:

Μαρούλα Οικονομίδου, 86 ετών, από τον Πεδουλά. Καταγραφή: Στάλω Λαζάρου, Οκτώβρης 2010.

Μαρία Παπανεοφύτου, 36 ετών, Κυπερούντα (βλ. Κούρρη, Π. και Λαζάρου, Σ. (επιμ.) (2007). Παραδοσιακές συνταγές του χωριού Κυπερούντα, Αδημοσίευτα στοιχεία).

κ. Ανδρέας, 66 ετών Φαρμακάς. Καταγραφή: Στάλω Λαζάρου, Φεβράρης 2011.

Ερευνητής/Καταχωρητής

Στάλω Λαζάρου, Βαρβάρα Γιάγκου