«Τιτσιρίδες πιλάφι»
Πηγή: Χριστόφορος Γουλιέλμος - Μαγειρεύω Κυπριακά 2014
Με την προσθήκη των λιπαρών τιτσιρίδων, το κοινό πουρκούρι (πιλάφι πουργούρι) αποκτά ιδιαίτερη γεύση και άρωμα.
Ονομασία - Συνταγή
Πρόκειται για πιλάφι με μικρά κομματάκια χοιρινού λίπους.
Τιτσιρίδες ονομάζονται μικρά κομμάτια χοιρινού λίπους, τα υπολείμματα από την τήξη της μίλλας (χοιρινό λίπος) στο τηγάνι. ΕΤΥΜ. < τίτσιρος, δηλ. γυμνός, επειδή τηγανίζονται για να αφαιρεθεί όλο το λίπος, γυμνούνται του λίπους (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα τιτσιρίδες,οι, 40)
400-500 γραμμάρια λίπος χοιρινό με λεπτή στρώση κρέατος
1 μέτριο κρεμμύδι
1 ποτήρι πουργούρι (πλιγούρι)
½ φλιτζανάκι ψιλοκομμένος φιδές
2 ποτήρια νερό
λίγο ελαιόλαδο
Κόβουμε το λιπαρό κρέας σε μικρά κομματάκια.
Τα βάζουμε στη φωτιά, μέσα σε τηγάνι χωρίς λάδι, μέχρι να τσιγαριστεί το λίπος.
Αφαιρούμε το λάδι που απέβαλε το λίπος και μαζεύουμε τα τσιγαρισμένα κομματάκια.
Ψιλοκόβουμε το κρεμμύδι και το τσιγαρίζουμε σε λίγο ελαιόλαδο, μαζί με τον φιδέ.
Προσθέτουμε το νερό, το πουργούρι και τις τιτσιρίδες.
Ψήνουμε σε χαμηλή φωτιά μέχρι να καταστηθεί, να απορροφηθεί δηλαδή το νερό (Μαρτυρία: Χριστόφορος Γουλιέλμος (13 ετών, μαθητής του Γυμνασίου Καλογεροπούλου, από αφήγηση της γιαγιάς του Κατίνας (73 ετών, τόπος καταγωγής: Κισσόνεργα Πάφου)), στο Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής 2014, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014, αδημοσίευτα στοιχεία).
τηγάνισμα
ψήσιμο σε κατσαρόλα
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
** Για τις τιτσιρίες γενικά, βλ. λήμμα τιτσιρία,η - τσιρίντζ̆ιν,το στην κατηγορία Τρόφιμα. Για τη συνταγή των τιτσιρίων, βλ. λήμμα τιτσιρί(δ)ες,οι στην κατηγορία Παραδοσιακές Συνταγές.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.
Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής (2014), Μαγειρεύω Κυπριακά 2013-2014, Χατζηττοφή Π. (επιμ.) (αδημοσίευτα στοιχεία).
Πηγή φωτογραφίας:
«Τιτσιρίδες πιλάφι» (Χριστόφορος Γουλιέλμος - Μαγειρεύω Κυπριακά 2014)
Πετρούλα Χατζηττοφή, Αργυρώ Ξενοφώντος
Τιτσιρίδες πιλάφι (Μαγειρεύω Κυπριακά 2014).
Πηγή: Κατερίνα Λαζάρου.
Παραδοσιακές Συνταγές
Καραόλοι κοκκινιστοί με πιλάφι πουρκούρι
Συνταγή που φτιάχνεται σε όλη την Κύπρο. Οι Κύπριοι αξιοποιούν από παλιά τα σαλιγκάρια ως μέρος της διατροφής τους. Τα μαγείρευουν περισσότερο κατά τις περιόδους νηστείας.
Παραδοσιακές Συνταγές
Καραόλοι με το πουρκούριν
Το αγαπημένο στην Κύπρο πιλάφι από πουργούρι, παρασκευασμένο με την προσθήκη ντομάτας, κρεμμυδιού ή και φιδέ, συνοδεύει στη συνταγή αυτή τους καραόλους.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κουνέλι ξιθκιά με μέλι
Το τσιγαρισμένο κουνέλι ψήνεται σε σάλτσα από ξίδι, κρασί, ντομάτες και μέλι. Συνοδευεται με πιλάφι πουργούρι.
Παραδοσιακές Συνταγές
Λαόπιττες
"Στα πιο παλιά χρόνια ετρατάραν τους φιλοξενούμενους τους. Τις φτιάχναμε όταν είχαμε περίσσεμα που τη μίλλα του χοίρου, ειδικά τα Χριστούγεννα που εβρέθετουν ούλο το σόι." (Μαρίνα Κάττου, Βουνί…
Τρόφιμα
μουτζ̆έντρα (μουτζέντρα),η
Είδος πιλαφιού από φακή και ρύζι με ψιλοκομμένο κρεμμύδι, τηγανισμένο.
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρκούριν πιλάφι,το
"Το πουργούρι παλιά το παράγαμε εμείς και δεν το αγοράζαμε έτοιμο. Πιο συγκεκριμένα παίρναμε 20 οκάδες σιτάρι και το ψήναμε σε χαρτζίν. Μετά απλώναμε ένα σεντόνι στο δώμα του σπιτιού και το απλώναμε…
Παραδοσιακές Συνταγές
ρέσιν,το
Παραδοσιακό έδεσμα σαν πιλάφι, από σιτάρι ψημένο σε ζωμό κρέατος. Το ρέσι συνδέεται άμεσα με τον κυπριακό γάμο, αφού προσφερόταν στους προσκεκλημένους κατά το εορταστικό τραπέζι που ακολουθούσε την…
Παραδοσιακές Συνταγές
τιτσιρ(ιδ)όπιττες,οι
Πρόκειται για πίτες με τιτσιρίδες, τηγανητά, δηλαδή, κομμάτια χοιρινού λίπους.
Παραδοσιακές Συνταγές
Τιτσιρί(δ)ες σουβλάκια
"Τηγανίζουμε τις τιτσιρίδες και μετά βάζουμε μαϊντανό και λεμόνι. Τις βάζουμε πάνω στα ξυλάκια και τις τρώμε σαν σουβλάκι. (Ιφιγένεια Ελευθερίου, Κυπερούντα)
Παραδοσιακές Συνταγές
τιτσιρί(δ)ες,οι
"Κόβουμε το λίπος του χοίρου σε μικρά κομμάτια. Τα τηγανίζουμε μέχρι να σουρώσουν καλά" (Προφ. μαρτυρία: Παναγιώτα Μικκελή, 41 ετών, Κυπερουντα - Λεμεσός, στις Κουρρή και Λαζάρου 2007, αδημοσίευτα…