Περιγραφή Σιτηρεσίου - Γευμάτων
-Στο νησί υπήρχαν πολλά αμπέλια για την παραγωγή κρασιού και το κυπριακό κρασί ήταν κατά την αρχαιότητα φημισμένο. Φαίνεται, ότι ήδη από την νεολιθική περίοδο καλλιεργούνταν ποικιλίες άγριων αμπελιών για την παρασκευή κρασιού (Τσαλίκη 2002).
-Το πιο φημισμένο κρασί ήταν η κουμανταρία, που ονομάστηκε έτσι από την Commandarie των Ιωαννιτών ιπποτών, οι οποίοι το 1307 έγιναν κύριοι της περιοχής γύρω από το Κολόσσι, όπου παραγόταν και παράγεται μέχρι σήμερα το εξαιρετικό αυτό κρασί (Rizopoulou-Egoumenidou 2008). Η κουμανταρία είναι το κρασί που χρησιμοποιείται στη Θεία Κοινωνία.
-Μέχρι και τους νεώτερους χρόνους, το κρασί αποτελούσε το κύριο ποτό που συνόδευε τα γεύματα των Κυπρίων, ενώ παράλληλα αποτελούσε αναπόσπαστο στοιχείο της παραδοσιακής ζωής. Στις διάφορες γιορτές το κρασί ήταν το δημοφιλέστερο ποτό όπου και έρεε άφθονο (Rizopoulou-Egoumenidou 2008). Ενδιαφέρον παρουσιάζει η πληροφορία από την επισκόπηση του Surridge το 1929, ότι κάθε οικογένεια κατανάλωνε περίπου 50 φιάλες κρασί το χρόνο και 20 φιάλες ζιβανία (Surridge 1930).
-Μάλιστα, για το κυπριακό κρασί πίστευαν πως είχε τη δύναμη να ξανανιώνει τους γέρους και να ζωντανεύει όσους βρίσκονταν στο χείλος του τάφου. Οι Kύπριοι αγαπούσαν το κρασί για το οποίο έλεγαν «Πίνε κρασίν να ματώσεις (να κάμεις αίμα), να ‘σιης ζωήν», «Το κρασί κρατεί», «Το κρασί ανασταίννει» (Χατζιωνάς 1971, σ.118). Έξαλλου η οινοποσία αποτελούσε μια πανάρχαια παράδοση για τους Κυπρίους.Ο Γερμανός περιηγητής L. Von Suchen το 1336 αναφέρει χαρακτηριστικά, ότι δεν υπήρχαν στον κόσμο μεγαλύτεροι και καλύτεροι πότες απ’ τους Κυπρίους (Δημοσθένους 2002; Παυλίδης 1993)
Αγροτικά στρώματα (χωρικοί).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Όπως είναι γνωστό το κρασί ενέχει σημαντικές ευεργετικές επιδράσεις. Η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού ειδικότερα, δρα προστατευτικά και προληπτικά ενάντια στην στεφανιαία νόσο αλλά και σε πολλές μορφές καρκίνου.
Δημοσθένους, Α. Α. (2002) Η Βυζαντινή Κύπρος (965-1191), Βυζάντιο/ Ιστορία, Εκδόσεις Ηρόδοτος, σ.74-76.
Παυλίδης, Α. (1993) Η Κύπρος ανά τους αιώνες: Μέσα από τα κείμενα ξένων επισκεπτών της, Τόμος Α’, Φιλόκυπρος, Λευκωσία.
Rizopoulou-Egoumenidou, E. (2008) “Μάνα Γη. Γεωργικά έθιμα στην Κύπρο σχετικά με το σιτάρι, την ελιά και το αμπέλι” (Mother Earth. Agricultural customs in Cyprus concerning wheat, olive and vine), in E. Dafni (ed.), Proceedings of the Scientific Meeting “Earth – Womb of Life and Creation”, Athens, 19-21 March 2004 (Museum of Greek Folk Art, Friends of the Museum of Greek Folk Art, Athens 2008), 49-62.
Surridge, B.J. A (1930) Rural Survey of Cyprus (Επισκόπησις της εν Κύπρω αγροτικής ζωής), Λευκωσία.
Χατζιωνάς, Σ. (1971) «Το φαγητό στην Άλωνα», Λαογραφική Κύπρος, Α (1), 118-121.
Βαρβάρα Γιάγκου