«Γάλα»
Πηγή: https://vimeo.com/46805692
Επιδόρπιο της αρχαίας Κύπρου, το όνομα του οποίου σώζεται σε γραπτές πηγές της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου. Ερμηνεύεται ως γαλατόπιτα.
Ονομασία - Προέλευση
γαλατόπιτα
Λειτουργικός Συμβολικός Ρόλος
Παρασκευάζεται ως «τράγημα», δηλαδή επιδόρπιο. Η αναφορά, η οποία γίνεται από τον Κλέαρχο τον Σολέα, είναι ονομαστική και, επομένως, δεν γνωρίζουμε περισσότερα για τη σημασία του τροφίμου αυτού στη διατροφή των αρχαίων Κυπρίων (δες Συμπληρωματικά Στοιχεία).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες - Βιβλιογραφία
O «ἄμης» καταγράφεται από τον Κλεάρχο τον Σολέα (4ος - 3ος αι. π.Χ.) στο έργο του «Περί γρίφων», ανάμεσα σε άλλα ονόματα επιδορπίων. Το απόσπασμα διασώζει ο Αθήναιος (2ος - 3ος αι. μ.Χ.) στο έργο του «Δειπνοσοφισταί» (14.649a) (ΚΕΙΜ.1, 1α).
Ο Αθήναιος περιγράφει τον «ἄμη» ως είδος γαλατόπιτας (16.644f) (ΚΕΙΜ.2).
Athenaeus,The Deipnosophists, Loeb Classical Library, τ. 6, Gulick C. B. (μτφρ.) (1980), Harvard University Press, Cambridge.
Πηγή φωτογραφίας:
«Γάλα» (https://vimeo.com/46805692)
Νατάσα Χαραλάμπους, Αργυρώ Ξενοφώντος
ΚΕΙΜ.1
ΚΕΙΜ.1 μτφ.
ΚΕΙΜ. 1α
ΚΕΙΜ.2
ΚΕΙΜ.2 μτφ
Τρόφιμα
γαλακτοκομικά προϊόντα,τα
"Τα γενόμενα παρά του γάλακτος των προβάτων και αιγών": Αναφορά του Αρχιμ. Κυπριανού (1788) στα είδη των γαλακτοκομικών προϊόντων που παράγονταν και καταναλώνονταν τον 18ο αιώνα.
Παραδοσιακές Συνταγές
γαλατοπούρεκκον,το
Αγαπημένο σιροπιαστό γλυκό ταψιού, με φύλλα μπακλαβά και κρέμα στο κέντρο. Απαντάται επίσης και σε άλλες κουζίνες της Ανατολικής Μεσογείου, απ' όπου και υιοθετήθηκε στην Κύπρο στα νεότερα χρόνια.
Τρόφιμα
γαλατοπούρεκκον,το
Σιροπιαστό γλυκό με κρέμα από γάλα και αβγά. Συνηθιζόταν την εβδομάδα της Τυροφάγου.
Τρόφιμα
γιαούρτιν - γάλαν όξινον,το
Στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου ονομαζόταν γάλαν όξινον. Στην πόλη και επαρχία Λευκωσίας και στα υπόλοιπα μέρη γιαούρτιν. "Γάλαν της τσούκκας" ονόμαζαν το γιαούρτι, το οποίο αποθηκεύονταν και…
Παραδοσιακές Συνταγές
γιαούρτιν,το
Εξαιρετικά θρεπτικό γαλακτοκομικό προϊόν, που παρασκευάζεται με ζύμωση του γάλακτος.Στην Κύπρο αποτελεί αγαπημένο συνοδευτικό αρκετών πιάτων.
Παραδοσιακές Συνταγές
Κρέμα με γάλα της κατσίκας
Η διεθνώς γνωστή κρέμα ζαχαροπλαστικής (patisserie), με βασικά συστατικά το γάλα, τη ζάχαρη και τα αυγά, προσαρμόζεται στην κυπριακή κουζίνα με τη χρήση του κατσικίσιου γάλακτος.
Τρόφιμα
μαχαλλεπίν - χαμαλλεπίν,το (τουρκοκυπριακό)
Η τουρκοκυπριακή κοινότητα, η οποία είχε πολλούς βοσκούς, είχε μακρά παράδοση στα γαλακτοκομικά. Οι Τουρκοκύπριοι παρασκευάζουν με διαφορετικό τρόπο το παγκύπρια γνωστό μαχαλλεπίν.
Παραδοσιακές Συνταγές
Πίττα της σάτζιης με γαλατόκρεμα και γλυκά του κουταλιού
Σε αυτή τη σύγχρονη διασκευή της συνταγής για πίττες της σάτζιης επιχειρούνται νέοι γευστικοί συνδυασμοί, που δεν ξεφεύγουν ωστόσο από τη γνωστή παλέτα γεύσεων της κυπριακής παραδοσιακής κουζίνας.
Παραδοσιακές Συνταγές
Ρυζόγαλο
Γλυκό έδεσμα, που απαντάται σε πολλές χώρες του κόσμου. Στην Κύπρο φτιαχνόταν ιδιαίτερα συχνά από οικογένειες που διατηρούσαν πρόβατα, αφού παλαιότερα παρασκευαζόταν με γάλα προβάτου και αλεύρι.…