Καούκκος (καραμελωμένα αμύγδαλα)
Πηγή: Έλενα Χρίστου Μάκη, 2011.
"Όταν γίνει η καραμέλα, προσθέτουμε σε αυτήν λίγα-λίγα τα αμύγδαλα. Ακολούθως τοποθετούμε τα καραμελωμένα αμύγδαλα με κουτάλι πάνω σε κάθε φύλλο λεμονιάς" (Προφ. μαρτυρία: Γιαννούλα Ελευθεριάδη, Ασγάτα - Λεμεσός).
Ονομασία - Συνταγή
Πρόκειται για καραμελωμένα αμύγδαλα.
Ο Κωνσταντίνος Γ. Γιαγκουλλής σημειώνει ότι είναι είδος γλυκύσματος, γνωστό ως αμύγδαλα πραλίνα (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα καούκκος,ο, 179).
ΕΤΥΜ. < τουρκ. kavuk (Γιαγκουλλής 2009, λήμμα καούκκος,ο, 179)
2 ποτήρια κούννες αμυγδάλου καβουρδισμένες
3 ποτήρια ζάχαρη
30 φύλλα λεμονιάς
Καβουρδίζουμε τη ζάχαρη σε χαμηλή φωτιά, ανακατεύοντας συνεχώς, έως ότου λιώσει.
Προσθέτουμε μια κουταλιά λεμόνι.
Όταν γίνει η καραμέλα, προσθέτουμε σε αυτή λίγα-λίγα τα αμύγδαλα. Ακολούθως, τοποθετούμε τα καραμελωμένα αμύγδαλα με κουτάλι πάνω σε κάθε φύλλο λεμονιάς.
Σερβίρονται όταν κρυώσουν (Προφ. μαρτυρία: Γιαννούλα Ελευθεριάδη, Ασγάτα - Λεμεσός).
καβούρδισμα
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Ο καούκκος είναι γλύκυσμα οικιακής κατασκευής. Στην ύπαιθρο είναι άγνωστος (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα καοῦκκος,ο, 305-306).
Κατασκευάζεται σε κάθε περίσταση και στους γάμους (Κυπρή 1983 [2003²], λήμμα καοῦκκος,ο, 305-306).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Ο καούκκος, ίσως, αποτελεί παραλλαγή του επτανησιακού παραδοσιακού γλυκύσματος μάντολα.
Γιαγκουλλής Κ. Γ. (2009), Θησαυρός Κυπριακής Διαλέκτου. Ερμηνευτικό, Ετυμολογικό, Φρασεολογικό και Ονοματολογικό Λεξικό της Μεσαιωνικής και Νεότερης Κυπριακής Διαλέκτου, Βιβλιοθήκη Κυπρίων Λαϊκών Ποιητών,70, Εκδόσεις Theopress, Λευκωσία.
Κυπρή Θ. Δ. (επιμ.) (1983 [2003²]), Υλικά διά την σύνταξιν ιστορικού λεξικού της κυπριακής διαλέκτου, Μέρος Β΄, Γλωσσάριον Ξενοφώντος Π. Φαρμακίδου, Δημοσιεύματα του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών, IX, Λευκωσία.
Προφ. μαρτυρία:
Γιαννούλα Ελευθεριάδη, 90 χρονών ετών, Ασγάτα, Λεμεσός. Καταγραφή: Έλενα Χρίστου Μάκη, 2008.
Έλενα Χρίστου Μάκη / Στάλω Λαζάρου, Αργυρώ Ξενοφώντος
1. Καβουρδίζουμε τα αμύγδαλα.
Πηγή: Έλενα Χρίστου Μάκη, 2011.
2. Μετρούμε τη ζάχαρη.
Πηγή: Έλενα Χρίστου Μάκη, 2011.
3.Ετοιμάζουμε την καραμέλα.
Πηγή: Έλενα Χρίστου Μάκη, 2011.
4. Προσθέτουμε τα αμύγδαλα στην καραμέλα και τα τοποθετούμε λίγα-λίγα, με κουτάλι πάνω σε κάθε φύλλο λεμονιάς.
Πηγή: Έλενα Χρίστου Μάκη, 2011.
Παραδοσιακές Συνταγές
Αμυγδαλωτά
Γλυκά από μείγμα με ζάχαρη, αλεσμένα αμύγδαλα και ροδόσταγμα. Το συγκεκριμένο έδεσμα, που απαντάται σε πολλές χώρες του κόσμου, ενσωματώθηκε στην κυπριακή κουζίνα στα νεότερα χρόνια. Ωστόσο, η xρήση…
Τρόφιμα
Γλυκόν αμυγδάλου
Παραδοσιακό γλυκό της περιοχής Κούρη- Ξυλούρικου, με βασική πρώτη ύλη την αμυγδαλόψιχα. Περιέχει ζάχαρη και διάφορα αρώματα.
Τρόφιμα
γλυτζ̆ιστά (γλυτζιστά),τα
Γλυκιές πίτες με αμύγδαλα και κανέλα, μερικές φορές παραγεμισμένες με αμύγδαλα, κανέλα, ροδόσταγμα και ζάχαρη.
Παραδοσιακές Συνταγές
Καλόν πράμαν ή σιάμαλι
"Ρίχνουμε το μείγμα σε ένα ‘σινί’ (ταψί) για δύο ώρες, για να φουσκώσει το σιμιγδάλι. Στολίζουμε το μείγμα με αμύγδαλα." (Μαρία Γρηγορίου, Άγιος Τύχωνας Λεμεσού) Εδώ μπορείτε να δείτε σε βίντεο την…
Παραδοσιακές Συνταγές
καττιμέριν τυλιχτό,το
Σιροπιαστό επιδόρπιο. Η ζύμη αλείφεται πρώτα με λάδι και μείγμα από κανέλα, αμύγδαλα και ζάχαρη και, στη συνέχεια, τυλίγεται σε ρολό, στρίβεται και τοποθετείται στο ταψί κυκλικά, παίρνοντας το…
Τρόφιμα
κουφέττα αμυγδάλου Γεροσκήπου (προϊόν με γεωγραφική ένδειξη),τα
Κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου.
Παραδοσιακές Συνταγές
Λουκούμια του γάμου
Τα λουκούμια, όπως αποκαλούνταν οι κουραμπιέδες, προσφέρονταν ως κεραστικό σε εορταστικές περιστάσεις, κυρίως στους γάμους αλλά και στις ονομαστικές γιορτές. Δείτε εδώ βίντεο για την παρασκευή των…
Τρόφιμα
μαντολάτο,το
Παραδοσιακό επτανησιακό γλυκό από αμύγδαλα, που ενσωματώθηκε στην κυπριακή κουζίνα κατά τα νεότερα χρόνια.
Παραδοσιακές Συνταγές
παστίτσ̆ια (παστίτσια) με αμύγδαλο,τα
Το κυπριακό παστίτσιν αποτελεί κεραστικό που προσφέρεται στους καλεσμένους κατά τον γάμο ή τον αρραβώνα. Η χρήση του απαντάται σε ολόκληρο το νησί, ενώ η συγκεκριμένη συνταγή προέρχεται από τη Λεμεσό…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ρύζι με αθασούθκια φρέσκα και αγριοαγκινάρες
Εποχιακό φαγητό, το οποίο παρασκευαζόταν όταν υπήρχαν διαθέσιμα τα φρέσκα αμύγδαλα και οι άγριες αγκινάρες. Κάποτε μαγειρευόταν και με ένα από τα δύο βασικά αυτά υλικά. Η συνταγή είναι αρκετά παλιά…
Παραδοσιακές Συνταγές
Σουμάδα
Το ρόφημα αυτό, το οποίο πινόταν ζεστό το χειμώνα, ήταν κάποτε πολύ δημοφιλές και πολύ αγαπητό σε παιδιά και μεγάλους.
Παραδοσιακές Συνταγές
Τυλιχτά με κούννες
Την αμυγδαλόψιχα της γέμισης αρωματίζουν μπόλικη κανέλα και λίγο ροδόσταγμα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Χαλουβάς (κατσαρόλλας)
Το έδεσμα αυτό είναι ίσως το πιο αγαπημένο και χαρακτηριστικό γλυκό της περιόδου των νηστειών.