παστίτσ̆ια (παστίτσια) με αμύγδαλο,τα
«Αμύγδαλα, το υλικό που χαρακτηρίζει το κυπριακό παστίτσ̆ιν»
Πηγή: Στάλω Λαζάρου
Το κυπριακό παστίτσιν αποτελεί κεραστικό που προσφέρεται στους καλεσμένους κατά τον γάμο ή τον αρραβώνα. Η χρήση του απαντάται σε ολόκληρο το νησί, ενώ η συγκεκριμένη συνταγή προέρχεται από τη Λεμεσό. Φτιαχνόταν στο ζαχαροπλαστείο «Το Χαλέπι», δίπλα από τη Σχολή Καλογραιών.
Ονομασία - Συνταγή
Πρόκειται για κεραστικά με αμύγδαλο. Έχουν τη μορφή μπισκότου, με τραγανό περίβλημα και μαλακό εσωτερικό.
(για περίπου 12 κομμάτια)
200 γραμμάρια λειωμένα ασπρισμένα αμύγδαλα
250 γραμμάρια ζάχαρη
100 γραμμάρια πατάτα βρασμένη
1 φακελάκι βανίλια σκόνη
½ κουταλάκι μαστίχα σκόνη
1 ασπράδι
λίγο ροδόσταγμα (ανθόνερο)
Βάζουμε σ’ ένα μπολ τα λειωμένα αμύγδαλα και ανακατεύουμε μαζί με τη ζάχαρη, τη βανίλια, τη μαστίχα και τη λειωμένη πατάτα. Ραντίζουμε με λίγο ροδόσταγμα.
Χτυπάμε το ασπράδι μας και το προσθέτουμε σιγά-σιγά στα υπόλοιπα υλικά.
Ανακατεύουμε καλά, αλλά απαλά, για να φτιάξουμε τη ζύμη.
Στρώνουμε ένα ταψί με λαδόκολλα και σχηματίζουμε εκεί τα παστίτσ̆ια μας με κορνέ ή εργαλείο για μπισκότα. Προσέχουμε να έχουν όλα τα παστίτσ̆ια το ίδιο μέγεθος.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο για 20΄-25΄ στους 150-160οC (Μαρτυρία: Ναταλία Αθανασοπούλου (13 ετών, μαθήτρια του Γυμνασίου Ύψωνα) από αφήγηση της μητέρας της, Έλενας Τεμενέ (41 ετών, τόπος διαμονής: Ύψωνας)), στο Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής 2014, Μαγειρεύω Κυπριακά 2012-2013, αδημοσίευτα στοιχεία).
ψήσιμο σε φούρνο
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Τα παστίτσ̆ια προσφέρονται ως κεραστικά στους γάμους και τους αρραβώνες.
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
** Για τα παστίτσ̆ια, βλ. και λήμμα παστίτσ̆ιν (παστίτσιν),το στην κατηγορία Τρόφιμα.
Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής (2014), Μαγειρεύω Κυπριακά 2012-2013, Χατζηττοφή Π. (επιμ.) (αδημοσίευτα στοιχεία).
Πηγή φωτογραφίας:
«Αμύγδαλα, το υλικό που χαρακτηρίζει το κυπριακό παστίτσ̆ιν» (Στάλω Λαζάρου)
Πετρούλα Χατζηττοφή, Αργυρώ Ξενοφώντος
Παραδοσιακές Συνταγές
Αμυγδαλωτά
Γλυκά από μείγμα με ζάχαρη, αλεσμένα αμύγδαλα και ροδόσταγμα. Το συγκεκριμένο έδεσμα, που απαντάται σε πολλές χώρες του κόσμου, ενσωματώθηκε στην κυπριακή κουζίνα στα νεότερα χρόνια. Ωστόσο, η xρήση…
Σιτηρέσιο
Γαμήλια φαγητά τον 20ον αι.
Η προετοιμασία που ακολουθείτο πριν από τον γάμο για την ετοιμασία των φαγητών, τα φαγητά του γάμου, τα τρόφιμα ως γαμήλια δώρα.
Τρόφιμα
Γλυκόν αμυγδάλου
Παραδοσιακό γλυκό της περιοχής Κούρη- Ξυλούρικου, με βασική πρώτη ύλη την αμυγδαλόψιχα. Περιέχει ζάχαρη και διάφορα αρώματα.
Παραδοσιακές Συνταγές
καούκκος,ο
"Όταν γίνει η καραμέλα, προσθέτουμε σε αυτήν λίγα-λίγα τα αμύγδαλα. Ακολούθως τοποθετούμε τα καραμελωμένα αμύγδαλα με κουτάλι πάνω σε κάθε φύλλο λεμονιάς" (Προφ. μαρτυρία: Γιαννούλα Ελευθεριάδη,…
Παραδοσιακές Συνταγές
Καππαμάς αγιομεμνήτικος
Στην τοπική αυτή εκδοχή του καππαμά χρησιμοποιείται αρνίσιο κρέας και χυμός από κιτρόμηλα (νεράντζια). Το πιάτο συνηθιζόταν στους γάμους, καθώς επίσης και στο τραπέζι των κυριοτέρων γιορτών, όπως τα…
Παραδοσιακές Συνταγές
Κούμουλλα
Τα κούμουλλα φτιάχνονταν σε διάφορες εορταστικές περιστάσεις, όπως τα Χριστούγεννα και οι ονομαστικές εορτές. Σε ορισμένες περιοχές προσφέρονταν για το κάλεσμα στο γάμο, ενώ συνδέονταν κατεξοχήν με…
Τρόφιμα
κουραπιέδες αθηαινίτικοι,οι
Διαδεδομένο κεραστικό γάμου. Η ζύμη των κουραμπιέδων αποτελείται από αλεύρι, καβουρδισμένα αμύγδαλα και ζάχαρη, ενώ χρησιμοποιούνται επίσης διάφορα μυρωδικά, όπως η κανέλα.
Τρόφιμα
κουφέττα αμυγδάλου Γεροσκήπου (προϊόν με γεωγραφική ένδειξη),τα
Κουφέτα αμυγδάλου Γεροσκήπου.
Παραδοσιακές Συνταγές
Λουκούμια του γάμου
Τα λουκούμια, όπως αποκαλούνταν οι κουραμπιέδες, προσφέρονταν ως κεραστικό σε εορταστικές περιστάσεις, κυρίως στους γάμους αλλά και στις ονομαστικές γιορτές. Δείτε εδώ βίντεο για την παρασκευή των…
Τρόφιμα
Μηλιά
Συμβολικό παιχνίδι που παιζόταν στα τραπέζια του γάμου τη Δευτέρα. Συνδέεται με τα ζυμώματα και τη μαντική
Παραδοσιακές Συνταγές
Παντζάρια (γιαχνί) με χοιρινό
Το πιάτο έχει το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του παντζαριού, με το οποίο βάφονται και όλα τα υπόλοιπα υλικά. Συνήθιζαν να το μαγειρεύουν με κρεμμύδι και σέλινο στους γάμους στην περιοχή της…
Τρόφιμα
πισ̆ί(δ)ες (πισί(δ)ες),οι
Οι πισ̆ίες σερβίρονταν με ζάχαρη, με μέλι ή με χαρουπόμελο. Ήταν ένα συνηθισμένο παρασκεύασμα από ζυμάρι που παρασκευαζόταν σε πολλές περιστάσεις. Παρασκευάζονταν ως δώρο προς τη λεχώνα μετά…
Παραδοσιακές Συνταγές
Πισίες Βουνιού Λεμεσού
"Στα παλιά χρόνια όταν επαντρεύκετουν η νύφη τζ' ο γαμπρός, η κουμέρα τζιαι η μάνα της νύφης έκαμναν πισίες για να τραττάρουν τους καλεσμένους που ήρταν να ευχηθούν στο αντρόυνο. Παλιά ο γάμος…
Παραδοσιακές Συνταγές
πουρέκκια με μανιτάρκα,τα
Προσφέρονταν ως γλυκό σε γιορτές, όπως γάμους και βαφτίσια. Η συνταγή προέρχεται από το Λιθροδόντα της επαρχίας Λευκωσίας.
Παραδοσιακές Συνταγές
ρέσιν,το
Παραδοσιακό έδεσμα σαν πιλάφι, από σιτάρι ψημένο σε ζωμό κρέατος. Το ρέσι συνδέεται άμεσα με τον κυπριακό γάμο, αφού προσφερόταν στους προσκεκλημένους κατά το εορταστικό τραπέζι που ακολουθούσε την…
Παραδοσιακές Συνταγές
Ρύζι με αθασούθκια φρέσκα και αγριοαγκινάρες
Εποχιακό φαγητό, το οποίο παρασκευαζόταν όταν υπήρχαν διαθέσιμα τα φρέσκα αμύγδαλα και οι άγριες αγκινάρες. Κάποτε μαγειρευόταν και με ένα από τα δύο βασικά αυτά υλικά. Η συνταγή είναι αρκετά παλιά…
Παραδοσιακές Συνταγές
σ̆άμισ̆η (σάμιση),τα
Η παρασκευή των σ̆άμισ̆η συνηθιζόταν κατά τα διάφορα πανηγύρια στο προαύλιο της εκκλησίας, έθιμο το οποίο συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. Σ̆άμισ̆η προσφέρονταν επίσης σε γαμήλια τραπέζια.
Παραδοσιακές Συνταγές
Σουμάδα
Το ρόφημα αυτό, το οποίο πινόταν ζεστό το χειμώνα, ήταν κάποτε πολύ δημοφιλές και πολύ αγαπητό σε παιδιά και μεγάλους.
Παραδοσιακές Συνταγές
Συκόπιττα
Μικρή πίτα, φτιαγμένη με μείγμα από πολτό σύκου, αμύγδαλα, γλυκάνισο και ροδόσταγμα.
Παραδοσιακές Συνταγές
Τσουρέκια
Παλιότερα τα τσουρέκια προσφέρονταν κατά τις επισκέψεις σε λεχώνες ή για το κάλεσμα σε γάμους και βαφτίσια. Σήμερα, η παρασκευή και η κατανάλωση τσουρεκιών συνηθίζεται κυρίως τις γιορτινές μέρες του…
Παραδοσιακές Συνταγές
Χαλουβάς αλάδωτος με σουμάδα
Ο πιο γνωστός στην Κύπρο χαλβάς, ειδικά για τις μέρες νηστειών, είναι ο χαλβάς κατσαρόλας. Για την παρασκευή ενός εξαιρετικά αρωματικού, αλάδωτου χαλβά χρησιμοποιείται η σουμάδα, γλυκό ποτό από…