Λαόπιττα ή πίττα τυλιχτή (Μαγειρεύω Κυπριακά 2012-2013).
Πηγή: Στάλω Λαζάρου.
Η συνταγή προέρχεται από τον Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας, όπου φτιαχνόταν ολόχρονα και αποκλειστικά με ελαιόλαδο τοπικής παραγωγής.
Ονομασία - Συνταγή
Λαδόπιτα ή πίτα τυλιχτή. Σιροπιαστή πίτα με λάδι, ζάχαρη και κανέλα.
Για το φύλλο:
2½ ποτήρια αλεύρι χωριάτικο
½ κοφτό κουταλάκι αλάτι
½ φλιτζανάκι του καφέ ελαιόλαδο
⅔ ποτηριού νερό
Για το άλειμμα του φύλλου:
1 φλιτζανάκι του καφέ ελαιόλαδο (περίπου)
2 κουταλάκια ζάχαρη για κάθε φύλλο
Κανέλα
Για το σιρόπι:
½ ποτήρι ζάχαρη
⅔ ποτηριού νερό
1-2 σταγόνες λεμόνι
Γαρύφαλλα και κανέλα
Φτιάχνουμε το σιρόπι, φροντίζοντας να μη δέσει πολύ. Το αφήνουμε να κρυώσει.
Βάζουμε το αλεύρι σε μία λεκάνη.
Δημιουργούμε με τα χέρια μας μια λακουβίτσα και προσθέτουμε το νερό και το λάδι.
Ανακατεύουμε καλά και ζυμώνουμε. Το ζυμάρι μας πρέπει να είναι μάλλον σφιχτό και να μην κολλά στα χέρια.
Αφήνουμε το ζυμάρι να ξεκουραστεί για λίγο.
Όταν ξεκουραστεί το ζυμάρι, το ανοίγουμε με το μαδράτζι (πλάστη) σε λεπτό φύλλο.
Αλείφουμε το κάθε ένα από τα φύλλα με ελαιόλαδο και το αρτύζουμε (πασπαλίζουμε) με τα δύο κουταλάκια ζάχαρη και κανέλα.
Τυλίγουμε με προσοχή το φύλλο και το στρίβουμε.
Το τοποθετούμε ελικοειδώς στο ταψί ούτως ώστε, αφού τοποθετηθούν όλα τα φύλλα, η πίτα να έχει στο τέλος σχήμα σπείρας.
Ψήνουμε την πίτα μας σε μέτριο φούρνο μέχρι να ροδοκοκκινίσει.
Μόλις τη βγάλουμε από το φούρνο την περιχύνουμε με το κρύο σιρόπι.
(Χριστίνα Ανδρέου, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013)
Ψήσιμο σε φούρνο.
Σιρόπιασμα.
Κατά το τελικό στάδιο της προσθήκης του σιροπιού, προσέχουμε αυτό να είναι κρύο ενώ η πίτα ζεστή (Χριστίνα Ανδρέου, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013).
Λειτουργικός & Συμβολικός Ρόλος
Η τυλιχτή πίτα είναι σιροπιαστό επιδόρπιο που απαντάται σε πολλές παραλλαγές στην κυπριακή κουζίνα, καθώς μπορεί να φτιάχνεται με ελαιόλαδο, μίλλα (χοιρινό λίπος), αναρή (μυζήθρα), τσίππα (κρέμα γάλακτος) ή χοντροκομμένη αμυγλαδόψιχα (σημ. Πετρούλα Χατζηττοφή).
Στον Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας το γλυκό φτιαχνόταν ολόχρονα και αποκλειστικά με ελαιόλαδο τοπικής παραγωγής (Χριστίνα Ανδρέου, Μαγειρεύω Κυπριακά 2013).
Συμπληρωματικές Πληροφορίες & Βιβλιογραφία
Καταγραφή:
Χριστίνα Ανδρέου (13 ετών, μαθήτρια του Γυμνασίου Ζακακίου) από αφήγηση της Ελένης Ανδρέου (64 ετών, συνοικισμός Κολοσσίου, Λεμεσός).
Βλ. Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής (2014). Μαγειρεύω Κυπριακά 2012-2013 (επιμ. Πετρούλα Χατζηττοφή), Αδημοσίευτα στοιχεία.
Πετρούλα Χατζηττοφή
Παραδοσιακές Συνταγές
Αναρόπιττα
Γλυκιά πίτα με γέμιση από μυζήθρα. Σε ορισμένες παραλλαγές περιχύνεται με σιρόπι.
Τρόφιμα
Γεννόπιττες
Ψωμιά των Χριστουγέννων. Οι γεννόπιττες είχαν στρογγυλό σχήμα και μέγεθος λίγο μεγαλύτερο από αυτό των ψωμιών. Τις στόλιζαν (πλούμιζαν) με μικρά φύλλα, μικρά σταυρουδάκια κλπ.
Παραδοσιακές Συνταγές
Διπλόπιττες με κορνιώτικο μέλι
"Κρατώντας το ρολό από τις δύο άκρες, το στρίβουμε. Στη συνέχεια τυλίγουμε τις δύο άκρες αντίστροφα σε σχήμα σαλιγκαριού και στο τέλος γυρίζουμε τον ένα σαλίγκαρο πάνω στον άλλο." (Θεογνωσία Ανδρέου…
Τρόφιμα
ελαιόλαδο,το
Στα χωριά της Πάφου και του Ριζοκαρπάσου η παραγωγή ελαιολάδου ήταν μικρή και οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν το ελαιόλαδο για να αρωματίζουν τις σαλάτες και τα ζαρζαβατικά τους, ενώ στο τηγάνισμα…
Παραδοσιακές Συνταγές
καττιμέριν τυλιχτό,το
Σιροπιαστό επιδόρπιο. Η ζύμη αλείφεται πρώτα με λάδι και μείγμα από κανέλα, αμύγδαλα και ζάχαρη και, στη συνέχεια, τυλίγεται σε ρολό, στρίβεται και τοποθετείται στο ταψί κυκλικά, παίρνοντας το…
Παραδοσιακές Συνταγές
καττιμέριν,το
"Πιάνω το φύλλο 'πού τη μια πλευρά τζ̆αι φέρνω το στην άλλη πλευρά, έτσι ώστε να γίνει μια τετράγωνη πιττούλα. Βάλλω το τηγάνι πάνω στο γκάζι με λίγο φυστικέλαιο. Όταν βράσει, ρίχνω το μέσα μια 'πού…
Παραδοσιακές Συνταγές
Λαλαγγούθκια Μαραθάσας
Στη Μαραθάσα τα λαλαγκούθκια, μαζί με τις λαδόπιττες, τα ξεροτήανα κ.ά., φτιάχνονταν κατά την έναρξη ή λήξη αγροτικών εργασιών, όπως το μάζεμα των ελιών, το κλάδεμα των αμπελιών και ο τρύγος.
Παραδοσιακές Συνταγές
Λαόπιττες
"Στα πιο παλιά χρόνια ετρατάραν τους φιλοξενούμενους τους. Τις φτιάχναμε όταν είχαμε περίσσεμα που τη μίλλα του χοίρου, ειδικά τα Χριστούγεννα που εβρέθετουν ούλο το σόι." (Μαρίνα Κάττου, Βουνί…
Παραδοσιακές Συνταγές
Λυτρατζιένες με νορό
Συνταγή από το Ριζοκάρπασο. Για την παρασκευή της ζύμης για τις πίτες, το αλεύρι ζυμώνεται με τυρόγαλο, αλάτι και λάδι.
Τρόφιμα
πισ̆ί(δ)ες (πισί(δ)ες),οι
Οι πισ̆ίες σερβίρονταν με ζάχαρη, με μέλι ή με χαρουπόμελο. Ήταν ένα συνηθισμένο παρασκεύασμα από ζυμάρι που παρασκευαζόταν σε πολλές περιστάσεις. Παρασκευάζονταν ως δώρο προς τη λεχώνα μετά…
Παραδοσιακές Συνταγές
Πισίες Βουνιού Λεμεσού
"Στα παλιά χρόνια όταν επαντρεύκετουν η νύφη τζ' ο γαμπρός, η κουμέρα τζιαι η μάνα της νύφης έκαμναν πισίες για να τραττάρουν τους καλεσμένους που ήρταν να ευχηθούν στο αντρόυνο. Παλιά ο γάμος…
Παραδοσιακές Συνταγές
Πισίες ή πισιήδες
Το φύλλο για τις πίτες πασπαλίζεται με κανέλα και χοντροαλεσμένα αμύγδαλα και τυλίγεται σε μακρύ ρολό. Στη συνέχεια, μικρά κομματάκια του ρολού επιπεδοποιούνται και σχηματίζουν τις στρογγυλές…
Παραδοσιακές Συνταγές
Πισίες Ριζοκαρπάσου
Σ' αυτή την παραλλαγή των πισίων από το Ριζοκάρπασο, οι πίτες ανοίγονται σε μέγεθος πιάτου, τηγανίζονται και πασπαλίζονται με ζάχαρη ή μέλι. Διπλώνονται 2-3 φορές ή τυλίγονται σε ρολό.
Παραδοσιακές Συνταγές
Πίττα της σάτζιης με γαλατόκρεμα και γλυκά του κουταλιού
Σε αυτή τη σύγχρονη διασκευή της συνταγής για πίττες της σάτζιης επιχειρούνται νέοι γευστικοί συνδυασμοί, που δεν ξεφεύγουν ωστόσο από τη γνωστή παλέτα γεύσεων της κυπριακής παραδοσιακής κουζίνας.
Παραδοσιακές Συνταγές
Ππακλαβάς
Συνταγή για ένα γλυκό έδεσμα χαρακτηριστικό της ανατολίτικης κουζίνας, που αγαπιέται πολύ και στην Κύπρο.
Παραδοσιακές Συνταγές
Στριφτάρια με τασιή και αμύγδαλα
Η ταχινόπιτα είναι ένα γλυκό κυπριακό έδεσμα αγαπητό σε πολλούς. Αυτή η συνταγή αφορά, ωστόσο, μια διαφορετική, πιο σύγχρονη εκδοχή της. Έχει λίγα και απλά υλικά και είναι αρκετά εύκολη στην…
Παραδοσιακές Συνταγές
Τασιηνόπιττες
Πολύ νόστιμες, γλυκιές πίτες της κυπριακής κουζίνας. Καθώς είναι άλαδες, παρασκευάζονται και καταναλώνονται συνήθως σε περιόδους αυστηρής νηστείας.
Παραδοσιακές Συνταγές
τσιππόπιττες,οι
Οι τσιππόπιττες, εξαιρετικά μυρωδάτες πίτες, φτιάχνονταν την περίοδο της Απόκρεω και κατά τις Σήκωσες.
Παραδοσιακές Συνταγές
Τυλιχτή με σύκα παστά
Η τυλιχτή, σιροπιαστή πίτα είναι αρκετά διαδεδομένη στην κυπριακή κουζίνα και απαντάται με πολλές παραλλαγές, κυρίως όσον αφορά τη γέμισή της. Αυτή η σύγχρονη συνταγή δημιουργεί μια νέα παραλλαγή του…
Παραδοσιακές Συνταγές
Φλαουνόπιττα
Η συνταγή, που εμφανίστηκε στα νεότερα χρόνια, περιλαμβάνει αρκετά από τα συστατικά των φλαούνων, γνωστών κυπριακών αρτοσκευασμάτων του Πάσχα. Έτσι, το εναλλακτικό αυτό είδος κέικ θυμίζει γευστικά…