αρκοσταφί(δ)α,η

Τρόφιμα

αγρέλ(λ)ιν,το

Το άγριο σπαράγγι.

Παραδοσιακές Συνταγές

Αγρέλια με τ' αυγά

Παραδοσιακός κυπριακός μεζές που σερβίρεται κυρίως ως ορεκτικό.

Τρόφιμα

αρκοκολόκασον,το

Το φυτό Άρον του Διοσκουρίδη (Arum dioscoridis), του οποίου η ρίζα είναι εδώδιμη. Σε εποχές μεγάλης σιτοδείας χρησιμοποιήθηκε ως υποκατάστατο του κοκολασιού.

Τρόφιμα

αρκόλα(δ)ον,το

Το λάδι του καρπού των αυτοφυών ελαιόδενδρων.

Τρόφιμα

αρκολάχανον,το

Άγριο χόρτο, του οποίου τα φύλλα και οι βλαστοί μαγειρεύονται μαζί με διάφορα όσπρια ή βραστά. Συλλέγεται από τον Γενάρη ως τον Απρίλη.

Τρόφιμα

αρκόπρασον,το

Το αγριόπρασο μαγειρεύεται μαζί με τον βολβό του. Το χρησιμοποιούν ως τηγάνιση σε διάφορα είδη μαγειρέματος, τρώγεται βραστό με λαδολέμονο ή το προσθέτουν σε όσπρια. Τρώγεται επίσης φρέσκο μαζί με…

Τρόφιμα

αρκοσελλενού(δ)ιν,το

Άγριο, εδώδιμο σέλινο, μικρού μεγέθους. Καταναλώνονται τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί του, βραστά, τηγανιτά ή σε σούπες και σάλτσες.

Τρόφιμα

αρκοτζ̆ινάρα (αρκοτζινάρα),η

Η αγριαγκινάρα τρώγεται φρέσκα και μαγειρεμένη. Οι μίσχοι συνοδεύουν βραστά όσπρια, κυρίως φασόλια και λουβιά. Οι αγκινάρες τους γίνονται βραστές, τηγανίζονται με αβγά ή με κρέας και πατάτες στην…

Τρόφιμα

ατρασ̆ία (ατρασία) - ατρατζ̆ί(δ)α (ατρατζί(δ)α),η

Το φυτό αυτό ανήκει στην κατηγορία των πικρών χόρτων. Τρώγεται πριν από την άνθισή του και μαγειρεύεται ολόκληρο, βραστό και με διάφορα όσπρια.

Τρόφιμα

βολβοί ορχιδέων και κυκλάμινων,οι

Σε ορισμένες περιοχές οι βολβοί από ορχιδέες και κυκλάμινα τρώγονταν ωμοί ή και μαγειρεμένοι.

Τρόφιμα

γαλατούνα,η

Αγριόχορτο της κυπριακής φύσης, το οποίο πήρε το όνομά του από τον γαλακτώδη χυμό των φύλλων του. Το έτρωγαν βραστό με λαδόξιδο.

Τρόφιμα

Γαουράγκαθθον

Αγκαθωτό φυτό, τα άνθη του οποίου μοιάζουν με κεφάλια αγκινάρας.

Τρόφιμα

Γαουρόκαυλος

Φυτό που τρώγεται ωμό ή μαγειρεύεται με διάφορα όσπρια. Μαζεύεται από το Γενάρη μέχρι τον Απρίλη.

Τρόφιμα

Καλαγκαθόχορτο ή αγκιναρούδα

άγριο χόρτο

Σιτηρέσιο

Λαχανικά και άγρια χόρτα στη διατροφή των Κυπρίων, αναφορά του 1894

Στο περιηγητικό κείμενο της Ρίχτερ γίνεται αναφορά για το πώς μαγειρεύονται και τρώγονται τα διάφορα λαχανικά και άγρια χόρτα...

Τρόφιμα

Λαχανικά και χόρτα κατά τη Βυζαντινή περίοδο

Τρόφιμα

Λαχανικά και χόρτα κατά τον 18ον αι.

Περί λαχάνων και χόρτων (Κυπριανού Αρχιμ., 1788)

Παραδοσιακές Συνταγές

Λαψάνες με κιτρόμηλο

"Ρίχνουμε τις λαψάνες μέσα στο τσιγαρισμένο κρεμμύδι και τις ανακατεύουμε να τσιγαριστούν κι αυτές, μέχρι να πιούν όλο το νερό τους. Ρίχνουμε τον χυμό του κιτρομήλου στην κατσαρόλα και συνεχίζουμε να…

Παραδοσιακές Συνταγές

Λαψάνες γιαχνί

Λαψάνα ονομάζεται στην Κύπρο το φυτό βρούβα ή αγριοσινάπι.

Παραδοσιακές Συνταγές

Λαψάνες ή χωστές γιαχνί με το αλεύρι

Νηστίσιμο έδεσμα. Τα χόρτα ψήνονται σε μείγμα από τηγανισμένο σε ελαιόλαδο κρεμμύδι και καβουρδισμένο αλεύρι. 

Παραδοσιακές Συνταγές

Λαψάνες με τ' αυγά

"Την συνταγή αυτή είχαμε την δυνατότητα να την φτιάχνουμε μόνο τον χειμώνα, αφού το κύριο συστατικό της συνταγής, οι λαψάνες, βλαστούσαν (φύτρωναν) μόνο την εποχή αυτή." (Τασούλα Χατζηλαμπή, Κώμη…

Παραδοσιακές Συνταγές

Λαψάνες σκορδαλιά

"...βάζουμε το ελαιόλαδο στην ίδια κατσαρόλα, που είναι πλέον άδεια, και προσθέτουμε και τον σκόρδο.  Αφού ροδίσει ο σκόρδος προσθέτουμε τις λαψάνες και το αλάτι." (Τασούλα Χατζηλαμπή, Κώμη…

Παραδοσιακές Συνταγές

Λουβκιά με λαψάνες

Πολύ απλή συνταγή, που βασίζεται στο βράσιμο των υλικών σε νερό. Αφού ψηθούν, τα λουβκιά με λαψάνες σερβίρονται με ελαιόλαδο και λεμόνι.

Τρόφιμα

Μπάγκαλοι, οι (Πάγκαλλοι)

Χορταρικό που χρησιμοποιούσαν σαν ορεκτικό

Παραδοσιακές Συνταγές

Πάγκαλλοι γιαχνί

"Βάζουμε σε κατσαρόλα λίγο ελαιόλαδο να κάψει, ρίχνουμε το κρεμμύδι και το σωτάρουμε. Προσθέτουμε τους πάγκαλλους με τις ψιλοκομμένες ντομάτες και σιγοψήνουμε..." (Δέσποινα Κυριάκου, Κυπερούντα)

Παραδοσιακές Συνταγές

Πασχαλινά αυγά βαμμένα με φυτά και βότανα

Για κόκκινα αυγά χρησιμοποιούμε ριζάρι, χυμό από παντζάρια και παπαρούνες. Το ριζάρι προέρχεται από ρίζες φυτού που ευδοκιμεί σε ορισμένες αγροτικές περιοχές. Πριν το χρησιμοποιήσουμε, το κοπανίζουμε…

Παραδοσιακές Συνταγές

πουρέκκια με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,τα

Για την παρασκευή της νηστήσιμης και θρεπτικής γέμισης των πουρεκκιών, τα άγρια χόρτα αναμειγνύονται με πλιγούρι, φιδέ και κρεμμύδι.

Τρόφιμα

Πριτζιόλος, ο

Χορταρικό με μικρά φυλλαράκια που φυτρώνει στα περβόλια και τους ποταμούς

Παραδοσιακές Συνταγές

σ̆σ̆επαστές (σσεπαστές) με αρκοσπάναχα και άλλα χόρτα,οι

Οι σσεπαστές με γέμιση από χόρτα ονομάζονταν χορτόπιττες ή χορτερές. Περιείχαν αυτοφυή χόρτα όπως άγρια σπανάκια, άγρια λάχανα (σέσκουλα), λαψάνες, ξινιατούς και άλλα είδη χόρτων που μαζεύονταν από…

Παραδοσιακές Συνταγές

Σαλάτα με παγκαλλούθκια

"... τα βάζουμε σε βραστό νερό και τα ψήνουμε για 5 λεπτά. Τα βγάζουμε από την κατσαρόλα, τα στεγνώνουμε και μετά τα σερβίρουμε με λάδι και λεμόνι." (Αιμιλία Κουππή, Κυπερούντα)

Τρόφιμα

Χορταρικά κάμπου

Χόρτα του κάμπου ή του βουνού Αναφορά στα ακόλουθα: «χωστές»,  ραδίκια, «βουλιά», «γαλατούνες» «τρισατσίες»,  «πίγκαλλους» ή «πάγκαλλους», «τσακρίθκια» (στρουθκιά), «καυκαρούες» (…

Παραδοσιακές Συνταγές

Χορτόπιττες

Η συνταγή δεν διαφέρει πολύ από αυτή για ελιόπιτες. Τα υλικά αναμειγνύονται κατευθείαν στη ζύμη.

Τρόφιμα

Χωστές

Παραδοσιακές Συνταγές

Χωστές βραστές με φασόλια

Οι χωστές ευδοκιμούν το χειμώνα. Παλιότερα, την εποχή αυτή του χρόνου το συγκεκριμένο πιάτο φτιαχνόταν ακόμη και μια φορά τη βδομάδα.

Παραδοσιακές Συνταγές

Χωστές γιαχνί με κρέας

Η γεύση των χωστών παραπέμπει στην αγκινάρα. Στο πιάτο αυτό, συνδυάζεται ωραία με το αρνί, τις πατάτες και την πλούσια γεύση της σάλτσας από ντομάτα.

Παραδοσιακές Συνταγές

Χωστές σκορδαλιά

"Παλαιότερα φτιάχναμε τη συνταγή αυτή μια φορά κάθε δεκαπέντε μέρες περίπου, κατά τον χειμώνα." (Αντρέας Χατζηλαμπή, Κώμη Κεπήρ Κερύνειας)